ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ TAM METİN

YÖNETMELÄ°K

Çevre ve Åžehircilik Bakanlığından:

ATIK ELEKTRÄ°KLÄ° VE ELEKTRONÄ°K EÅžYALARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Ä°lkeler

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu YönetmeliÄŸin amacı; elektrikli ve elektronik eÅŸyaların üretiminden nihai bertarafına kadar çevre ve insan saÄŸlığının korunması amacıyla elektrikli ve elektronik eÅŸyalarda bazı zararlı maddelerin kullanımının sınırlandırılması, bu sınırlandırmalardan muaf tutulacak uygulamaların belirlenmesi, elektrikli ve elektronik eÅŸyaların ithalatının kontrol altına alınması, elektrikli ve elektronik atıkların oluÅŸumunun ve bertaraf edilecek atık miktarının azaltılması için yeniden kullanım, geri dönüÅŸüm, geri kazanım yöntem ve hedeflerine iliÅŸkin hukuki ve teknik esasları düzenlemektir . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı
 

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Ek-1/A’da yer alan kategorilere dâhil olan elektrikli ve elektronik eÅŸyaları kapsar. Ek-1/A’da tanımlanan kategorilere giren ürünlerin listesi, Ek-1/B’de verilmiÅŸtir.

(2) Bu Yönetmelik, Ek-1/A’da yeralan kategorilere dâhil olup bu YönetmeliÄŸin kapsamında olmayan bir ekipmanın parçasını oluÅŸturacak ÅŸekilde monte edilmiÅŸ elektrikli ve elektronik eÅŸyaları kapsamaz.

(3) 30/5/2009 tarihinden önce piyasaya sunulmuÅŸ olan ürünler için üretilen tamir ve yeniden kullanım amaçlı yedek parçalarda, 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz.

(4) Standart dışı veya hatalı olarak üretilen ve üreticisi tarafından ürün olarak deÄŸerlendirilemeyen eÅŸyalar, 15 ve 16 ncı maddede belirtilen hedefler hariç, bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.

(5) SaÄŸlık ve güvenlikle ilgili kanuni yükümlülükler ve atık yönetimi mevzuatı hükümleri saklıdır.

(6) Özel olarak askeri amaç taşımayan ürünler hariç, ülke güvenliÄŸinin korunmasına yönelik ekipman, silah, mühimmat ve savaÅŸ gereçlerinde bulunan elektrikli ve elektronik eÅŸyalar bu YönetmeliÄŸin kapsamı dışındadır. Malzemelerin askeri amaç taşıyıp taşımadığı, Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay BaÅŸkanlığınca müÅŸtereken tespit edilir.

Dayanak

MADDE 3 –(1) Bu Yönetmelik;

a) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 29/6/2011 tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Åžehircilik Bakanlığının TeÅŸkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 ve 8 inci maddelerine ve 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere Ä°liÅŸkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak,

b) Avrupa Birliğinin 2002/95/EC sayılı Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına İlişkin Direktifi ile 2002/96/EC sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Direktifine paralel olarak,

hazırlanmıştır . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı


Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 4 –(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Aktarma merkezi: Üreticilerin veya çevre izin ve lisansına sahip AEEE iÅŸleme tesislerinin atık elektrikli ve elektronik eÅŸyaların toplanması amacıyla kurdukları merkezleri,

b) Atık elektrikli ve elektronik eÅŸya (AEEE): 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Yönetimi Genel Esaslarına Ä°liÅŸkin Yönetmelikte yer alan atık tanımına uygun ve Ek-1/A’da tanımlanan kategorilerde yer alan ürünlerin kullanım ömrü dolduÄŸu andaki bütün bileÅŸenlerini, unsurlarını ve ihtiva ettiÄŸi sarf malzemelerini,

c) Bakanlık: Çevre ve Åžehircilik Bakanlığını,

ç) Bertaraf: Atık Yönetimi Genel Esaslarına Ä°liÅŸkin YönetmeliÄŸin Ek-II A’sında yer alan iÅŸlemlerden herhangi birini,

d) Çevre lisansı: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken Ä°zin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte düzenlenen lisansı,

e) Dağıtıcı: Elektronik iletiÅŸim yoluyla yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, ticari olarak kullanıcıya elektrikli veya elektronik eÅŸya ulaÅŸtıran gerçek veya tüzel kiÅŸileri,

f) Elektrikli ve elektronik eÅŸya (EEE): Ek-1/A’da yer alan kategorilere dâhil olan ve alternatif akımla 1000 Volt’u, doÄŸru akımla da 1500 Volt’u geçmeyecek ÅŸekildeki kullanımlar maksadıyla tasarlanmış olan, uygun bir biçimde çalışması için elektrik akımına veya elektromanyetik alana bağımlı olan eÅŸyaları ve bu akım ve alanların üretimi, transferi ve ölçümüne yarayan eÅŸyaları,

g) Evsel AEEE: Evlerden gelen ve özellikleri ile miktarı açısından evlerden gelenlerle benzerlik gösteren ticari, kurumsal, endüstriyel ve diÄŸer kaynaklardan gelen AEEE’yi,

ÄŸ) Finansman anlaÅŸması: Mülkiyet devrine imkân saÄŸlayıp saÄŸlamadığına bakılmaksızın, herhangi bir ürünle ilgili olarak gerçekleÅŸtirilen tüm kredi, kira, kiralama ve vadeli satış anlaÅŸması veya düzenlemesini,

h) Geçici depolama alanı: Ä°ÅŸleme tesislerinde, atık elektrikli ve elektronik eÅŸyaların ve parçalarının bu Yönetmelikteki teknik koÅŸullara göre bekletildiÄŸi alanları,

ı) Geri dönüÅŸüm: Yakarak enerji kazanma hariç, atık malzemelerini asıl veya baÅŸka bir kullanım amacıyla üretim sürecine tabi tutmayı,

i) Geri kazanım: Atık Yönetimi Genel Esaslarına Ä°liÅŸkin YönetmeliÄŸin Ek-II B’sinde yer alan iÅŸlemlerden herhangi birisini,

j) Getirme merkezi: Evsel AEEE’lerin toplanması için belediyeler tarafından kurulan atık toplama merkezlerini,

k) Homojen malzeme: Sökme, kesme, ezme, aşındırma gibi mekanik iÅŸlemlerle farklı malzemelere ve parçalara ayrılamayan malzemeyi,

l) Ä°ÅŸleme: AEEE’lerin arındırılması, sökümü, parçalanması, geri kazanımı veya bertarafa hazırlanması amacıyla bir tesise teslim edilmesinden sonra yapılan her türlü faaliyet ile AEEE’lerin geri kazanımı veya bertarafı için gerçekleÅŸtirilecek diÄŸer iÅŸlemleri,

m) Ä°ÅŸleme tesisi: Ä°ÅŸleme tanımı kapsamında yeralan arındırma, söküm, parçalama, parçalama sonrası oluÅŸan atıkların geri kazanımı faaliyetlerinden asgari üç faaliyeti gerçekleÅŸtiren ve 21 inci maddeye göre çevre izin ve lisansı alınmış tesisleri,

n) Önleme: AEEE’lerin ve bunların ihtiva ettiÄŸi malzeme ile maddelerin miktarlarının ve çevreye verdikleri zararın azaltılmasına yönelik alınan tedbirleri,

o) Sahipsiz atık: EEE’nin atık olduÄŸu anda üreticisi piyasada bulunmayan veya tespit edilemeyen AEEE’yi,

ö) Tarihsel atık: Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe giriÅŸ tarihinden önce piyasaya sürülen ürünlerden kaynaklanan AEEE’yi,

p) Tehlikeli madde veya müstahzar: 26/12/2008 tarihli ve 27092 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelikte tehlikeli olarak tanımlanan madde veya karışımları,

r) Üretici: 6/3/2011 tarihli ve 27866 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli SözleÅŸmelere Dair Yönetmelik kapsamındaki mesafeli sözleÅŸmeler ile yapılan satışlar da dâhil olmak üzere, satış yöntemine baÄŸlı olmaksızın;

1) Kendi markasıyla elektrikli ve elektronik eÅŸya üreten ve satan,

2) Kendi markasıyla baÅŸka tedarikçiler tarafından üretilen elektrikli ve elektronik eÅŸyaları satan,

3) Ticari amaçlarla elektrikli ve elektronik eÅŸya ithal eden

gerçek ve tüzel kiÅŸileri,

s) Yeniden kullanım: AEEE’lerin veya parçalarının, belediyelere, dağıtıcılara, iÅŸleme tesislerine, toplama noktalarına veya üreticilere teslim edilenler de dâhil olmak üzere, tasarlandıkları asıl amaç için tekrar kullanıldıkları her türlü uygulamayı,

ÅŸ) YetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸ: Bu Yönetmelikten kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla Bakanlıkça belirlenen esaslar dâhilinde oluÅŸturulan ve kâr amacı gütmeyen ortak uyum organizasyonunu,

ifade eder . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı

Genel ilkeler

MADDE 5 –(1) Elektrikli ve elektronik eÅŸyalar ile atık elektrikli ve elektronik eÅŸyaların yönetimine iliÅŸkin ilkeler ÅŸunlardır:

a) 30/5/2009 tarihinden sonra ithal veya imal yoluyla piyasaya sürülen Ek-1/A’da verilen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 10 nolu sınıflara dâhil olan elektrikli ve elektronik eÅŸyalar ile elektrik ampulleri ve evsel amaçlı kullanılan aydınlatma gereçlerinde, Ek-2’de yer alan istisnalar hariç, kurÅŸun (Pb), cıva (Hg), artı altı deÄŸerlikli krom (Cr6+), polibromürlü bifeniller (PBB) ve polibromürlüdifenil eterler (PBDE) ile kadmiyumun (Cd) bulunması yasaktır.

b) Yeni tasarım ürünlerde, teknik açıdan uygun olması durumunda geri dönüÅŸtürülebilen malzeme kullanımı teÅŸvik edilir.

c) AEEE’lerin bir bütün olarak yeniden kullanımına öncelik verilir.

ç) Toplanan AEEE’lerin iÅŸlenmesi saÄŸlanarak 16 ncımaddedeki geri kazanım ve geri dönüÅŸüm oranları saÄŸlanır.

d) AEEE’lerin ve parçalarının teknik olarak iÅŸlenerek geri dönüÅŸüm ve geri kazanım imkânının bulunmaması durumunda bertarafına müsaade edilir.

e) AEEE’lerin geri dönüÅŸümü, geri kazanımı ve bertarafı çevre lisanslı tesislerde yapılır.

f) AEEE’lerin iÅŸlenmesi sonucu ortaya çıkan atıkların azaltılması veya imhası amacıyla çevre mevzuatına aykırı olarak yakılması ve alıcı ortama verilmesi yasaktır.

g) AEEE’lerin yönetiminden kaynaklanan çevresel zararların giderilmesi ile ilgili tazminat ve diÄŸer maliyetler, “kirleten öder” ilkesine göre AEEE’lerin yönetimi için sorumlu olan gerçek veya tüzel kiÅŸilere aittir.

ÄŸ) EEE üretimi yapılan tesiste oluÅŸan veya garanti kapsamında yetkili servislerden iade alınan AEEE’lerin iÅŸlenmesi amacıyla üretim yerinde kurulan üniteler için çevre lisansı ÅŸartı aranmaz. Bu ünitelerde iÅŸleme faaliyeti bu Yönetmelikte belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleÅŸtirilir. EEE üretimi yapılan tesislerde oluÅŸan AEEE’lerin geçici depolanması 13 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılır. Üretim yerlerinde kurulacak olan iÅŸleme üniteleri ile geçici depolama alanları için ilgili çevre ve ÅŸehircilik il müdürlüÄŸünden uygunluk yazısı alınması zorunludur.

(2) Bu YönetmeliÄŸin uygulanmasında; 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (r) bendinin (2) numaralı alt bendinde tanımlanan üretici tarafından piyasaya sürülen ürünler üzerinde, aynı bendin (1) numaralı alt bendinde tanımlanan üreticinin de markasının bulunması durumunda, ürünlerin üreticisi olarak (1) numaralı alt bentte yer alan kiÅŸi veya kuruluÅŸlar sorumludur.

(3) Herhangi bir finansman anlaÅŸması dâhilinde finans saÄŸlayan kiÅŸi veya kuruluÅŸlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (r) bendinde belirtilen üretici tanımı koÅŸullarını saÄŸlamadıkları sürece üretici olarak deÄŸerlendirilmezler.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Bakanlığın görev ve yetkileri

MADDE 6 –(1) Bakanlık;

a) Ek-1/A’da verilen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 10 nolu sınıflara dâhil olan elektrikli ve elektronik eÅŸyalar ile elektrik ampulleri ve evsel amaçlı kullanılan aydınlatma gereçlerinin üreticileri tarafından verilen Ek-3’te yer alan Uygunluk Beyan Formunu yıllık olarak toplamakla, gerekli kayıt sistemini oluÅŸturmakla ve firma kod numarası vermekle,

b) Denetim ve izleme yapmak veya yaptırmakla,

c) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine aykırılık durumunda,

1) Ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını,

2) Piyasaya arz edilmiÅŸ ürünlerin piyasadan toplatılmasını,

3) 2872 sayılı Çevre Kanununda öngörülen idari cezaların tatbik edilmesini

saÄŸlamakla,

ç) 21 inci maddeye göre çevre izin ve lisansı vermekle,

d) Üreticiler tarafından hazırlanan yönetim planlarını deÄŸerlendirmek ve üreticilerin beyanları esas alınarak bir kayıt ve denetim sistemi oluÅŸturmakla,

e) Belediyelerin hazırladıkları AEEE yönetim planlarının uygunluÄŸunu deÄŸerlendirmekle,

f) Dağıtıcıların, belediyelerin ve üreticilerin oluÅŸturdukları toplama ve geri dönüÅŸüm faaliyetlerini deÄŸerlendirmek ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde gerekli idari iÅŸlemleri uygulamakla,

görevli ve yetkilidir.

(2) Bakanlık gerekli gördüÄŸü durumlarda bu maddede belirtilen yetkilerinin bazılarını, sınırlarını belirlemek kaydıyla çevre ve ÅŸehircilik il müdürlüklerine devredebilir.

Çevre ve ÅŸehircilik il müdürlüklerinin görev ve yetkileri

MADDE 7 –(1) Çevre ve ÅŸehircilik il müdürlükleri;

a) Lisans verilen atık elektrikli ve elektronik eşya işleme tesislerinin faaliyetlerini izlemek, denetlemek, ilgili mevzuata aykırılık halinde gerekli yaptırımın uygulanmasını sağlamakla,

b) AEEE taşıma araçlarına taşıma lisansı vermekle ve faaliyetlerini denetlemekle, gerekli durumlarda lisansı iptal etmekle ve/veya yenilemekle,

c) EEE üreticilerinin sahasında 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ÄŸ) bendine göre oluÅŸturulacak üniteler için uygunluk yazısı vermekle,

görevli ve yetkilidir.

Belediyelerin görev ve sorumlulukları

MADDE 8 –(1) Belediyeler;

a) Evsel AEEE’lerin, 15 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen toplama hedeflerine göre etkin bir biçimde diÄŸer atıklardan ayrı toplanmasını saÄŸlamak amacıyla AEEE yönetim planını hazırlamakla ve (c) bendinde belirtilen AEEE toplama baÅŸlangıç yılından en az altı ay önce Bakanlığa göndermekle,

b) Yönetim planı çerçevesinde toplama programı hakkında konutları bilgilendirmek, bu program çerçevesinde toplama iÅŸlemini yapmak veya yaptırmakla,

c) AÅŸağıdaki tabloya uygun olarak getirme merkezlerini kurarak AEEE’lerin toplanmasını saÄŸlamakla ve kurulan getirme merkezlerine iliÅŸkin olarak halkı bilgilendirmekle,

 

Belediye Nüfusu	Getirme Merkezi OluÅŸturma ve AEEE Toplama BaÅŸlangıç Yılları
400.000’den fazla	1/5/2013
200.000-400.000 arası	1/1/2014
100.000-200.000 arası	1/1/2015
50.000-100.000 arası	1/1/2016
10.000-50.000 arası	1/1/2017
10.000’den az	1/1/2018

 

ç) Getirme merkezlerinde 15 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen gruplamaya göre AEEE’lerin uygun konteynerlerde biriktirilmesini saÄŸlamakla,

d) Toplama esnasında kullanılan araçlar üzerinde “Atık Elektrikli ve Elektronik EÅŸya Toplama Aracı” ibaresinin bulunmasını saÄŸlamakla,

e) GerektiÄŸinde evsel AEEE’lerin toplanması için il özel idareleri ile ortak çalışmalar yapmakla,

f) Toplanan evsel AEEE’leri 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (ÄŸ) bendi kapsamında Koordinasyon Merkezince belirlenen lisanslı iÅŸleme tesislerine göndermekle ve Koordinasyon Merkezine belgelemekle,

yükümlüdür.

(2) BüyükÅŸehir belediyeleri, AEEE’lerin il genelinde etkin toplanması amacıyla belediyelerce yürütülen çalışmaları koordine etmekle, bilgilendirme ve eÄŸitim faaliyetlerine katılmakla yükümlüdür.

Elektrikli ve elektronik eÅŸya üreticilerinin yükümlülükleri

MADDE 9 –(1) Elektrikli ve elektronik eÅŸya üreticileri;

a) Teknik ve ekonomik imkânlar esas olmak üzere, uluslararası geliÅŸmelere baÄŸlı olarak, elektrikli ve elektronik eÅŸyaların üretim, ürün temini, ürün geliÅŸtirme, AR-GE ve tasarım faaliyetlerinde bu Yönetmelik kapsamındaki zararlı maddelerin kullanımından kaçınmak veya yerlerine daha güvenli alternatif maddeleri kullanmak için gerekli çalışmaları yapmakla,

b) Piyasaya sürdükleri elektrikli ve elektronik eÅŸyalarda 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine uymakla ve bu teknik kriterlerin saÄŸlandığını gösteren bilgi ve belgeleri, ürünün piyasaya sunulmasından itibaren on yıl süreyle muhafaza etmekle,

c) Ä°thal edilecek elektrikli ve elektronik eÅŸyalar için 23 üncü maddeye uymakla,

ç) Ürün bilgisi açıklamalarında “AEEE YönetmeliÄŸine Uygundur” ibaresine yer vermekle,

d) Her yıl Åžubat ayı sonuna kadar Ek-3’te yer alan Uygunluk Beyan Formunu doldurarak Bakanlığa sunmakla,

e) Bu Yönetmelikte belirtilen geri dönüÅŸüm ve geri kazanım oranlarının saÄŸlanması ve atıkların azaltılması amacıyla, elektrikli ve elektronik eÅŸyaların tasarımı ve üretimi sırasında, ürünlerin kolayca parçalanmasını, ayrıştırılmasını, yeniden kullanımını, geri dönüÅŸümünü ve geri kazanımını kolaylaÅŸtıracak malzeme ve parçaları kullanmakla, çevrenin korunması ve/veya emniyet gereklilikleri açısından önemli bir avantaj teÅŸkil etmediÄŸi sürece yeniden kullanımı engelleyecek EEE tasarımlarından veya üretim proseslerinden kaçınmakla,

f) Kendileri veya organizasyonunda yeraldığı yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸ tarafından, bu Yönetmelikten kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesine iliÅŸkin AEEE yönetim planını hazırlamak ve Bakanlık onayına sunmakla,

g) Evsel AEEE’lere dair 15 inci maddedeki toplama hedeflerinin gerçekleÅŸtirilmesini saÄŸlamakla,

ÄŸ) Belediyeler ve dağıtıcılar tarafından toplanan evsel AEEE’lerin; getirme merkezlerinden veya dağıtıcılardan baÅŸlamak üzere nakliye maliyetlerini karşılamakla, 14 üncü maddede belirtilen teknik özellikleri saÄŸlayan tesislerde iÅŸlenmesini saÄŸlamakla, iÅŸleme imkânının bulunmaması durumunda bertarafı için bir sistem kurmak ve maliyetleri karşılamakla,

h) Evsel olmayan AEEE’lerin toplanması, iÅŸlenmesi ve bertaraf edilmesi amacıyla bir sistem kurmakla,

ı) Belediyelerin yetki alanı dışında evsel AEEE’lerin toplanması için il özel idareleri ile yapılacak ortak çalışmaları desteklemekle,

i) Belediyelerle birlikte veya münferit olarak eÄŸitim ve bilinçlendirme kampanyaları düzenlemekle ve bu etkinliklerde kullanılacak yazılı görsel dokümanları saÄŸlamakla,

j) Bu Yönetmelikten kaynaklanan yükümlülüklerini münferit veya mevcut bir yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸa dâhil olarak yerine getirmek ve 17 nci maddeye göre teminat vermekle,

k) Topladıkları tüm AEEE’leri 22 nci maddeye göre oluÅŸturulan Koordinasyon Merkezine bildirmekle,

l) Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe giriÅŸ tarihinden sonra piyasaya sürülen EEE’leri TS-EN’nin 50419 sayılı Türk Standardına uygun olarak EK-6’da yer alan sembolle iÅŸaretlemekle,

m) Piyasaya sürecekleri EEE’ler için esasları Bakanlıkça belirlenen kayıt sistemine baÅŸvurmak ve Bakanlıktan kod numarası almakla,

yükümlüdür. MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı
 

EEE dağıtıcılarının yükümlülükleri

MADDE 10 –(1) Elektrikli ve elektronik eÅŸya dağıtıcıları;

a) Yeni bir ürün sattıklarında, tüketici tarafından talep edilmesi halinde eÅŸ tipte ve aynı iÅŸlevi gören eski eÅŸyayı markası, modeli, üreticisi ve muhtevasına bakılmaksızın almakla, yeni ürünün alıcının adresine teslim edildiÄŸi durumlarda, dağıtıcıya veya onun adına teslimatı yapan kuruluÅŸa iade edilen evsel AEEE’yi aynı yerden almak ve bunun için herhangi bir nakliye ücreti veya baÅŸka bir ilave ücret talep etmemekle,

b) Evsel AEEE’lerin muhafazasının saÄŸlanması amacıyla mekân büyüklüÄŸüne uygun olarak toplama kutusu veya konteyner bulundurmak veya satış yerinin kapalı bir bölümünü bu amaçla kullanmakla,

c) Tüketicilerden toplanan evsel AEEE’leri Koordinasyon Merkezini bilgilendirerek, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (ÄŸ) bendi kapsamında bu Yönetmelikte belirtilen toplama sistemlerine veya çevre lisanslı iÅŸleme tesislerine göndermekle,

ç) Satış yerinde, tüketicilerin kolaylıkla görebileceÄŸi yerlerde evsel AEEE’lerin toplanması, geri dönüÅŸümü, diÄŸer evsel AEEE toplama noktaları ve EK-6’da yer alan sembol ve bu sembolün anlamına iliÅŸkin bilgileri bulundurmakla,

yükümlüdür.

Tüketicilerin yükümlülükleri

MADDE 11 –(1) Elektrikli ve elektronik eÅŸya tüketicileri;

a) AEEE’leri üreticilerin ve belediyelerin belirledikleri esaslara göre diÄŸer evsel atıklardan ayrı olarak biriktirmekle,

b) AEEE’lerini dağıtıcıların, belediyelerin, üreticilerin veya iÅŸleme tesislerinin oluÅŸturdukları toplama yerlerine götürmekle veya götürülmesini saÄŸlamakla ve kayıt dışı toplama yapanlara vermemekle,

yükümlüdür.

AEEE iÅŸleme tesislerinin yükümlülükleri

MADDE 12 –(1) Ä°ÅŸleme tesisleri;

a) AEEE’lerin bu Yönetmelikte belirtilen oranlarda geri dönüÅŸüm ve geri kazanımının saÄŸlanması için uygun yöntem ve teknolojileri kullanmakla,

b) Faaliyetleri için Bakanlıktan çevre izin ve lisansı almakla,

c) Aktarma merkezleri aracılığıyla AEEE’lerin toplanmasını saÄŸlamakla,

ç) Tesise kabul edilen, iÅŸlenen ve bertaraf ettirilen atık miktarları ile geri kazanım ve/veya geri dönüÅŸüm miktarlarına iliÅŸkin olarak kayıt tutmak, bu kayıtları beÅŸ yıl süreyle muhafaza etmek ve bunlara iliÅŸkin hazırlanacak aylık faaliyet raporlarını Bakanlığa ve Koordinasyon Merkezine göndermekle,

d) Ulusal saÄŸlık ve emniyet standartlarına uyarak, ihtiva ettiÄŸi kirleticilerden dolayı çalışanlar için risk arz eden AEEE’leri kabul etmemekle,

e) Ä°ÅŸleme tesislerinde gerçekleÅŸtirilen AEEE iÅŸleme verimini artırmak amacıyla çalışan personelin tercihen en az teknik lise mezunu olmasını saÄŸlamakla,

yükümlüdür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ä°ÅŸleme Tesisleri ile Tesis Ä°çi Geçici Depolama Yerleri

ve Aktarma Merkezlerinin Teknik Özellikleri

Ä°ÅŸleme tesislerinde bulunan geçici depolama yerleri ile aktarma merkezleri

MADDE 13 –(1) Atık elektrikli ve elektronik eÅŸyaların geçici depolaması 15 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen altı grupta yapılır. Bu maksatla geçici depolama yerlerinde döküm alanları ve sınıflandırılan atıkların depolandığı yerlerin kapalı, zeminin geçirimsiz olması ve bu yerlerde;

a) Kantar ve kayıt sistemi,

b) Radyoaktif ölçüm cihazı,

c) Sızıntı sularının toplanması için yeterli toplama kanalları,

ç) YaÄŸ tutucu ve emici malzeme,

d) Yangın söndürme ve paratoner sistemi,

bulundurulmasızorunludur.

(2) Aktarma merkezleri AEEE’lerin toplanması amacıyla, birinci fıkrada yer alan teknik kriterleri saÄŸlayacak ÅŸekilde çevre izin ve lisansına sahip iÅŸleme tesisleri veya üreticiler tarafından kurulur ve iÅŸletilir. Aktarma merkezleri aracılığıyla toplanan atıklar, 22 nci madde uyarınca oluÅŸturulan Koordinasyon Merkezine bildirilir.

(3) Aktarma merkezlerinin teknik kriterlere uygunluÄŸu çevre ve ÅŸehircilik il müdürlükleri tarafından düzenlenecek uygunluk yazısıyla belgelenir. Ä°ÅŸleme tesisleri tarafından oluÅŸturulan aktarma merkezlerine düzenlenecek uygunluk yazısının süresi iÅŸleme tesisinin çevre izin ve lisansına ait süreyi aÅŸamaz.

Ä°ÅŸleme tesisleri teknik özellikleri . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı
 

MADDE 14 –(1) Ä°ÅŸleme tesisleri için 13 üncü maddede belirtilen geçici depolama ÅŸartlarına ek olarak aÅŸağıdaki teknik ÅŸartlar saÄŸlanır. Ayrıca toplama kategorisi bazında Ek-4’te yer alan asgari teknik ÅŸartların saÄŸlanması zorunludur. Bununla birlikte Ek-4 listesinde belirtilen teknik ÅŸartların yerine Bakanlığın uygun görüÅŸü alınarak alternatif teknolojiler kullanılabilir. Tesiste;

a) Tesise konteynerler içerisinde getirilmeyen dökme malzemelerin muhafaza edilmesi için kapalı alanlar,

b) Kantar,

c) Geçirimsiz zemin,

ç) Sızıntı sularının toplanması için yeterli toplama kanalları,

d) Gerekli durumlarda yaÄŸ tutucu ve emici malzeme,

e) Sökülen parçalar için kapalı depolama alanı veya konteyner,

f) Radyoaktif madde ölçüm cihazı,

g) Kırıcılar için toz tutma sistemi,

ÄŸ) Yangın söndürme ve paratoner sistemi,

bulunması mecburidir.

(2) Arındırılması gereken AEEE’ler için tesiste söküm, parçalama, geri kazanım öncesi atıkların içerisindeki tehlikeli maddeler ve sıvıların uzaklaÅŸtırılması saÄŸlanır. Söküm iÅŸlemleri asgari yarı mekanik, parçalama iÅŸlemleri ise uygun teknolojiler kullanılarak yapılır.

(3) Ä°ÅŸleme tesislerinde atık elektrikli ve elektronik eÅŸyalarda bazı zararlı maddeleri içeren parça ve malzemelerin çevre ve insan saÄŸlığına olumsuz etkilerinin azaltılması amacıyla aÅŸağıda belirtilen parçaların sökülerek diÄŸer parçalardan ayrı olarak depolanması ve çevre mevzuatına uygun ÅŸekilde geri kazanılması veya bertaraf edilmesi gerekmektedir. Bu parçalar:

a) Poliklorlü bifeniller (PCB/PCT) içeren kapasitör,

b) Şalter veya arka ışık lambaları gibi cıva ihtiva eden bileşenler,

c) Piller,

ç) Cep telefonlarının basılı devre kartları ve diÄŸer cihazlarda alanı 10 cm^2’ den büyük devre kartları,

d) Renkli toner dâhil olmak üzere sıvı ve katı akışkan toner kartuÅŸları,

e) Polibromürlü bifenil (PBB), polibromürlü difenileter (PBDE) gibi bromlu alev geciktirici içeren plastikler,

f) Asbestli atıklar ve asbest ihtiva eden bileşenler,

g) Katod ışın tüpleri,

ÄŸ) Kloroflorokarbonlar (CFC), hidrokloroflorokarbonlar (HCFC), hidroflorokarbonlar (HFC) ve hidrokarbonlar (HC),

h) Gaz deşarj lambaları,

ı) Alanı 100 cm2’den büyük olan LCD ekranlar (mümkünse bulundukları kasa ile birlikte),

i) Dış elektrik kablolar,

j) Yanmaz seramik lifler ihtiva eden bileÅŸenler . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı

k) Radyasyon ile ilgili kanun ve yönetmeliklerde verilen emniyet limitlerinin altında kalanlar hariç, radyoaktif maddeleri ihtiva eden bileÅŸenler,

l) YüksekliÄŸi ve çapı 25 mm’yi geçen veya benzer bir hacme sahip olan elektrolit kapasitörlerdir.

(4) Ozon tabakasına zarar veren gazlar, 12/11/2008 tarihli ve 27052 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ozon Tabakasını Ä°ncelten Maddelerin Azaltılmasına Ä°liÅŸkin Yönetmelik hükümlerine tabidir.

(5) Atık elektrikli ve elektronik eÅŸyalar ile bu atıkları depolayan, iÅŸleyen, geri kazanan ve bertaraf eden tesislerden kaynaklanan atıkların Çevre Kanununca Alınması Gereken Ä°zin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında çevre izin ve lisansı almış tesislerde geri kazanılması ve/veya bertaraf edilmeleri gerekir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Toplama, Geri DönüÅŸüm ve Geri Kazanım Hedefleri

Toplama hedefleri

MADDE 15 –(1) Üreticiler, aÅŸağıda verilen programa uygun olarak evsel AEEE toplama hedeflerine ulaşılmasını saÄŸlar.

EEE Kategorileri	Yıllara Göre Toplama Hedefi (kg/kiÅŸi-yıl)
	2013	2014	2015	2016	2018
1. Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları	0,05	0,09	0,17	0,34	0,68
2. Büyük beyaz eÅŸyalar (Buzdolabı/ soÄŸutucular/iklimlendirme cihazları hariç)	0,1	0,15	0,32	0,64	1,3
3. Televizyon ve monitörler	0,06	0,10	0,22	0,44	0,86
4. BiliÅŸim ve telekomünikasyon ve tüketici ekipmanları (Televizyon ve monitörler hariç)	0,05	0,08	0,16	0,32	0,64
5. Aydınlatma ekipmanları	0,01	0,02	0,02	0,04	0,08
6. Küçük ev aletleri, elektrikli ve elektronik aletler, oyuncaklar, spor ve eÄŸlence ekipmanları, izleme ve kontrol aletleri	0,03	0,06	0,11	0,22	0,44
TOPLAM EVSEL AEEE (kg/kişi-yıl)	0,3	0,5	1	2	4

(2) Ek-1/B’de yer alan elektrikli ve elektronik eÅŸyaların aÅŸağıda verilen gruplara göre ayrı toplanması gerçekleÅŸtirilir.

a) Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları,

b) Büyük beyaz eÅŸyalar ((a) bendinde belirtilenler hariç) ve otomatlar,

c) Televizyon ve monitörler,

ç) BiliÅŸim ve telekomünikasyon ve tüketici ekipmanları ((c) bendinde belirtilenler hariç),

d) Aydınlatma ekipmanları,

e) Küçük ev aletleri, elektrikli ve elektronik aletler, oyuncaklar, spor ve eÄŸlence ekipmanları, tıbbi cihazlar, izleme ve kontrol aletleri.

Geri dönüÅŸüm ve geri kazanım hedefleri

MADDE 16 –(1) Üreticiler, lisanslı iÅŸleme tesisleriyle Ek-1/A’da yer alan kategorilerdeki her bir eÅŸyanın, geri dönüÅŸüm ve geri kazanım miktarlarını, aÅŸağıdaki Tablo 1 ve Tablo 2’de verilen oranlarda karşılar. Bu oranlar hesaplanırken iÅŸlemeye gönderilen AEEE’nin ortalama ağırlığı esas alınır.

Tablo 1 Geri DönüÅŸüm Hedefleri

 

Elektrikli ve Elektronik Eşya Kategorileri		Yıllar
		2013	2018
		Ağırlıkça (%) olarak
Büyük ev eÅŸyaları (%)		65	75
Küçük ev aletleri (%)		40	50
BiliÅŸim ve telekomünikasyon ekipmanları (%)		50	65
Tüketici ekipmanları (%)		50	65
	Işıklandırma cihaz ve aletleri (%)	20	50
	Gaz deşarj lambaları	55	80
Elektrikli ve elektronik aletler (%)		40	50
Oyuncaklar, eÄŸlence, spor aletleri (%)		40	50
Tıbbi cihazlar (%)		---	---
Ä°zleme ve kontrol cihaz ve aletleri (%)		40	50
Otomatlar (%)		65	75

 

Tablo 2 Geri kazanım Hedefleri

 

Elektrikli ve Elektronik Eşya Kategorileri		Yıllar
		2013	2018
		Ağırlıkça (%) olarak
Büyük ev eÅŸyaları (%)		75	80
Küçük ev aletleri (%)		55	70
BiliÅŸim ve telekomünikasyon ekipmanları (%)		60	75
Tüketici ekipmanları (%)		60	75
	Işıklandırma cihaz ve aletleri (%)	50	70
	Gaz deşarj lambaları	70	80
Elektrikli ve elektronik aletler (%)		50	70
Oyuncaklar, eÄŸlence, spor aletleri (%)		50	70
Tıbbi cihazlar (%)		---	---
Ä°zleme ve kontrol aletleri (%)		50	70
Otomatlar (%)		70	80

 

(2) Elektrikli ve elektronik eÅŸyaların bir bütün olarak yeniden kullanıma alınması durumunda, bu eÅŸyalar geri dönüÅŸüm ve geri kazanım hesaplamalarına dâhil edilmez.

(3) Bakanlık, teknik ve ekonomik veri ve tecrübelere dayanarak ve üreticilerin önerilerini de dikkate alarak, Tablo 1 ve Tablo 2’de yer alan tıbbi cihazlar için geri dönüÅŸüm ve geri kazanım hedeflerini belirler.

BEŞİNCÄ° BÖLÜM

AEEE Toplama ve Geri DönüÅŸüm Faaliyetlerinin Finansmanı

Evsel AEEE yönetiminin finansmanı

MADDE 17 –(1) Üreticiler, bu Yönetmelikten kaynaklanan maliyetleri teminat altına almak üzere piyasaya sürecekleri ürünler için teminat vermekle yükümlüdürler. YetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸlara üyelik teminat olarak kabul edilir. Teminat ve yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸlara iliÅŸkin esaslar Bakanlıkça düzenlenir.

(2) Üreticiler, bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihinden sonra, tarihsel atıklar için Ek-1/A’da yer alan 1 inci kategorideki ürünlerde on, diÄŸer kategorilerdeki ürünlerde sekiz yıllık geçici süreyle AEEE’lerin toplanması, iÅŸlenmesi ve/veya bertarafına iliÅŸkin toplam maliyetleri ayrı bir satırda görünecek ÅŸekilde yeni ürünün satış faturasında gösterebilir. Toplanacak tutar AEEE’lerin idari ve teknik yönetim maliyetlerini geçemez. Ortak kurulacak sistemlerde toplanacak tutarın tamamının yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸa aktarılması zorunludur. Fatura üzerinden biriktirilen gelirler amaç dışı kullanılmaz. Bir önceki yıl kullanılamayan meblaÄŸ bir sonraki yıl AEEE’lerin yönetim maliyetleri hesaplamalarına dâhil edilir.

(3) Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce piyasaya sürülen ürünlerden kaynaklanan tarihsel AEEE’lerin yönetim maliyeti, faaliyette olan üreticilerin iç piyasadaki paylarıyla orantılı olarak paylaÅŸtırılarak karşılanır.

(4) Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten sonra piyasaya sürülen EEE’lerden kaynaklanacak sahipsiz AEEE’lerin yönetim maliyeti, bahse konu EEE üreticisinden alınan teminat ile karşılanır.

Evsel olmayan AEEE yönetiminin finansmanı

MADDE 18 –(1) Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe giriÅŸ tarihinden sonra piyasaya sürülen ürünlerden kaynaklanan evsel olmayan AEEE’lerin toplanması, nakliyesi, iÅŸlenmesi ve bertaraf maliyetleri üreticisi tarafından üstlenilir.

(2) Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe giriÅŸ tarihinden önce piyasaya sürülen ürünlerden kaynaklanan tarihsel AEEE’lerin yönetim maliyeti, eÅŸdeÄŸer veya aynı iÅŸlevi gören yeni ürünlerlerle deÄŸiÅŸim yapılması durumunda bu ürünleri temin eden üreticiler tarafından, diÄŸer durumlarda ise tüketiciler tarafından karşılanır. Ancak tüketiciler tarafından üreticiler ile baÅŸka finansman anlaÅŸmaları da yapılabilir.

ALTINCI BÖLÜM

ÇeÅŸitli ve Son Hükümler

Tüketicilerin bilgilendirilmesi

MADDE 19 –(1) Üreticiler, EEE’lerde bulunan tehlikeli maddelerin çevre ve insan saÄŸlığı üzerine olumsuz etkileri ile tüketicilerin AEEE ayrı toplama sistemlerine katkıda bulunmaları amacıyla bilgi vermekle yükümlüdür.

Ä°ÅŸleme tesislerinin bilgilendirilmesi

MADDE 20 –(1) Üreticiler; AEEE’lerini toplama, yeniden kullanım, geri dönüÅŸüm ve geri kazanım dâhil olmak üzere teknik kriterlere uygun olarak iÅŸlenmesini saÄŸlamak amacıyla, piyasaya sürülen her yeni EEE için bu ürünün bileÅŸenleri, kullanılan malzemeler ve ürünün ihtiva ettiÄŸi tehlikeli madde ve müstahzarların yeri ile ilgili bilgilerden oluÅŸan el kitabı veya elektronik bilgi kaynağını iÅŸleme tesislerinin kullanımına sunmakla yükümlüdür.

(2) Üreticiler, AEEE’lerin uygun teknolojiler kullanılarak iÅŸlenmesine katkıda bulunmak amacıyla iÅŸleme tesislerinde çalışan personelin eÄŸitilmesi konusunda birinci fıkrada belirtilen hususlarla ilgili eÄŸitim programları düzenler.

Çevre izin ve lisansı . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı
 

MADDE 21 –(1) Geçici depolama ve iÅŸleme tesisleri 13 üncü ve 14 üncü maddelerde yer alan teknik kriterlere uygun olarak kurulur ve iÅŸletilir. Bu faaliyetler için Çevre Kanununca Alınması Gereken Ä°zin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında çevre izin ve lisansı alınması zorunludur.

(2) Ä°ÅŸleme tesisleri, lisans aldıktan sonra bir yıl içinde çevre yönetim sistemini kurarak, akreditasyona sahip belgelendirme kuruluÅŸundan tercihen TS EN ISO 14001 veya eÅŸdeÄŸeri çevre yönetim sistemi belgesi almak ve Bakanlığa belgelemekle yükümlüdür.

Koordinasyon Merkezinin oluşturulması

MADDE 22 –(1) YetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸların ve yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸ yapısına girmeden 17 nci maddeye göre teminat sunan üreticilerin, Bakanlıkla ve yerel yönetimlerle olan koordinasyonlarının saÄŸlanması amacıyla, kâr amacı gütmeyen ortak bir Koordinasyon Merkezi kurmaları zorunludur. Birden fazla koordinasyon merkezi kurulamaz. Koordinasyon Merkezi yönetimi, yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸ temsilcileri ve yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸ yapısına girmeden 17 nci maddeye göre teminat sunan üreticiler tarafından oluÅŸturulur.

(2) Koordinasyon Merkezi; . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları Maden Ve Mermer Portalı
 

a) Toplanan evsel AEEE’lerin üreticilerin pazar paylarına göre paylaÅŸtırılmasını saÄŸlamakla,

b) Bakanlık tarafından oluÅŸturulacak kayıt sistemine kayıt olan üreticilerin kayıt bilgilerinin doÄŸrulamasını saÄŸlamakla,

c) Belediyelerce toplanan evsel AEEE’lerin iÅŸleme tesislerine taşınarak çevre lisanslı tesislerde geri kazanım veya bertarafını saÄŸlamakla,

ç) Her yıl Åžubat ayı sonuna kadar Ek-5’de yer alan tablolarla piyasaya sürülen, toplanan, ihraç edilen, yeniden kullanılan, geri dönüÅŸtürülen ve geri kazanılan AEEE miktarları ve oranları hakkında Bakanlığa rapor sunmakla ve bu bilgi ve belgeleri beÅŸ yıl süreyle muhafaza etmekle,

d) Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde faaliyetlerini bağımsız denetim kuruluÅŸlarına inceletmek ve inceleme raporunu Bakanlığa sunmakla,

yükümlüdür.

(3) Üretici, yetkilendirilmiÅŸ kuruluÅŸ ve Koordinasyon Merkezi tarafından yapılan bildirim kayıt ve belgelendirmelerin doÄŸru olmadığının tespit edilmesi halinde, 25 inci maddeye göre iÅŸlem yapılır. Koordinasyon Merkezi 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanuna aykırı faaliyetlerde bulunamaz.

EEE’lerin ithalatı

MADDE 23 –(1) Ä°thal edilecek elektrikli ve elektronik eÅŸyaların bu YönetmeliÄŸe uygunluÄŸunun kontrolü, Ekonomi Bakanlığının düzenlemelerine göre yapılır.

Taşıma lisansı

MADDE 24 –(1) AEEE’lerin getirme merkezleri, dağıtıcılar ve aktarma merkezlerinden iÅŸleme veya bertaraf tesislerine taşınması lisans almış araçlarla gerçekleÅŸtirilir. Taşımaya iliÅŸkin esaslar Bakanlıkça düzenlenir.

DEVAMI VE EKLER Ä°ÇÄ°N LÜTFEN AÅžAÄžIDAKÄ° LÄ°NKÄ° TIKLAYINIZ

ATIK ELEKTRÄ°KLÄ° VE ELEKTRONÄ°K EÅžYALARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ, EKLER