NÜKLEER TESİSLERİN VE NÜKLEER MADDELERİN FİZİKSEL KORUNMASI YÖNETMELİĞİ 31-44 MADDELER

Taşıma kontrol merkezi

MADDE 31 –(1) I. sınıf nükleer maddelerin herhangi bir taşıma türüyle taşınması sırasında geçici bir TKM oluÅŸturulur. TKM herhangi bir tehdit durumunda dahi fonksiyonlarını yerine getirebilecek ÅŸekilde seçilir.

(2) TKM’de güvenilirliÄŸi önceden tespit edilmiÅŸ personel görevlendirilir.

(3) Gönderici, taşıma aracı, eÅŸlik eden araçlar ve TKM arasında iki yollu sesli iletiÅŸim sistemi kurmak ve bu sistem yanı sıra bir diÄŸer emniyetli yedek ve farklı iletiÅŸim sistemi de oluÅŸturmakla yükümlüdür.

Nükleer maddelerin uluslararası taşınması

MADDE 32 –(1) Nükleer maddelerin uluslararası taşınmasında alınacak fiziksel koruma önlemleri ile ilgili sorumluluklar gönderici ve alıcı arasında yapılacak sözleÅŸme veya anlaÅŸma ile belirlenir. Bu sözleÅŸme veya anlaÅŸmalarda fiziksel koruma sorumluluÄŸunun devredileceÄŸi nokta açık olarak belirtilir.

(2) Gönderici, taşıma hazırlıklarını uluslararası bir taşıma gerçekleÅŸtirmeden önce alıcı ülkenin ve transit ülke ya da ülkelerin fiziksel koruma mevzuatlarına uygun olacak ÅŸekilde yapmakla yükümlüdür.

(3) Nükleer maddelerin uluslararası taşınmasında alıcı ülke ve bütün transit ülkelerin;

a) Nükleer Maddelerin Fiziksel Korunması SözleÅŸmesine taraf olması veya

b) Fiziksel koruma düzenlemelerini garanti altına alan bir resmi anlaÅŸma yapmış olması veya

c) Fiziksel koruma düzenlemelerini uluslararası kabul edilebilir kılavuzlara göre yaptıklarını resmi olarak beyan etmesi veya

ç) Nükleer maddenin taşınması için uygun fiziksel koruma önlemlerini içeren bir lisans veya izin verme sistemine sahip olması,

gerekmektedir.

III. sınıf nükleer maddelerin taşınmasında alınması gereken önlemler

MADDE 33 – (1) III. sınıf nükleer maddeler taşınırken nükleer maddelerin taşınmasına yönelik olarak 28, 29, 30 ve 32 nci maddelerde yer alan hükümlere ek olarak aÅŸağıdaki önlemler alınır.

a) Gönderici ve alıcının anlaÅŸması ile araç veya yük konteynerleri kilitlenir ve mühürlenir.

b) Yükleme ve taşıma öncesinde sabotaj ihtimaline karşı yük aracında ayrıntılı bir arama yapılır.

c) Alıcı malı teslim alırken kilit ve mühürlerin bütünlüÄŸünü kontrol etmek ve malı zaman geçirmeksizin kabul etmek, malın teslim alındığını veya makul bir süre geçtikten sonra malın yerine ulaÅŸmadığını göndericiye bildirmekle yükümlüdür.

II. sınıf nükleer maddelerin taşınmasında alınması gereken önlemler

MADDE 34 –(1) II. sınıf nükleer maddeler taşınırken nükleer maddelerin taşınmasına yönelik olarak 28, 29, 30, 32 ve 33 üncü maddelerde yer alan hükümlere ek olarak aÅŸağıdaki önlemler alınır.

a) Nükleer güvenlik hususları aksini zorlamadıkça II. sınıf nükleer madde bulunduran paketler kapalı, kilitli ve mühürlü olan araç, kompartıman veya yük konteynerlerinde taşınır. 2000 kg’dan daha ağır paketler kilitli ve mühürlü olmak kaydıyla açık araçlarda da taşınabilir. Paket nükleer güvenlik hususlarına baÄŸlı olarak araca veya yük konteynerine sabitlenir.

b) Gönderici, taşıma baÅŸlamadan önce paket, araç, kompartıman veya yük konteynerindeki kilit ve mühürlerin bütünlüÄŸünü ve saÄŸlamlığını garanti altına almak için kontrol etmekle yükümlüdür.

c) Gönderici, taşıma sırasındaki sorumlulukları ayrıntılı bir ÅŸekilde içeren ve Kurum tarafından onaylanmış fiziksel koruma planında yer alan yazılı acil durum eylem planını fiziksel korumadan sorumlu personele vermekle yükümlüdür.

ç) Alıcı, gönderici, taşıyıcı ve Kurum arasında uygun ve güvenli iletiÅŸim koÅŸulları saÄŸlanır.

I. sınıf nükleer maddelerin taşınmasında alınması gereken önlemler

MADDE 35 –(1) I. sınıf nükleer maddeler taşınırken nükleer maddelerin taşınmasına yönelik olarak 28, 29, 30, 31, 32, 33 ve 34 üncü maddelerde yer alan hükümlere ek olarak aÅŸağıdaki önlemler alınır.

a) Nükleer madde hırsızlığını veya sabotajı önlemek üzere eÄŸitilmiÅŸ ve uygun ÅŸekilde silahlı olarak donatılmış koruma görevlileri bütün taşımalara eÅŸlik eder. GerektiÄŸinde saldırıya karşılık vermek üzere yeterli sayıda, eÄŸitimli ve uygun ÅŸekilde silahlı olarak donatılmış kiÅŸilerden oluÅŸan ayrı bir ekip oluÅŸturulur. Koruma görevlileri paketlerin kilitli olduÄŸu taşıma bölümlerini devamlı ve etkin bir ÅŸekilde özellikle de taşıma aracı hareket halinde deÄŸilken izler.

b) Denizyolu ile yapılan taşıma sadece bu iÅŸ için tahsis edilmiÅŸ bir taşıma gemisiyle ve taşınan madde kilitlenmiÅŸ ve mühürlenmiÅŸ bir konteyner içerisinde olacak ÅŸekilde gerçekleÅŸtirilir. Denizyolu ile yapılan taşımaya;

1) Türk kara sularında bir limandan diÄŸer bir limana intikali esnasında,

2) Türk kara sularına giriÅŸinden itibaren limana intikal edene kadar,

3) Türk limanlarında yapılacak olan tahmil-tahliye faaliyetleri süresince,

4) Türk kara sularından çıkana kadar,

Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından koruma ve refakat görevi icra edilir.

c) Demiryolu ile yapılan taşıma sadece yük treniyle ve özel olarak tahsis edilmiÅŸ bir vagonla yapılır. EÅŸlik eden korumalar taşınan yüke en yakın vagonda seyahat eder.

ç) Havayolu ile yapılan taşıma tek yükü taşınan nükleer madde olan kargo amaçlı hava taşıtlarıyla yapılır.

d) Karayolu ile yapılan taşımalarda; . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları

1) Her bir taşıma için Kurum tarafından onaylanmış, özellikle saldırılara karşı koyacak ÅŸekilde yapılmış ve gerektiÄŸinde aracı hareket ettirilemez hale getirici bir cihazla donatılmış ve sinyal karıştırma sistemi ile takviye edilmiÅŸ araçlar kullanılır.

2) Her bir yük aracında taşıma sırasında en az bir koruma görevlisi bulunması zorunludur. Ayrıca her bir yük aracına bir veya daha fazla koruma görevlisi taşıyan en az bir araç eÅŸlik eder.

3) EÄŸer taşıma bir günde tamamlanamayacaksa, aracın Kurum tarafından onaylanmış bir bekleme yerinde kalabilmesi için gerekli ön hazırlıklar yapılır. Bu tür konaklamalar sırasında yük aracı kilitli ve koruma altındaki bir binada ya da etrafı çevrili bir yerde park halinde hareket ettirilemez biçimde tutulur.

4) Yük aracı, ona eÅŸlik eden araç ya da araçlar ve TKM arasındaki iki yollu iletiÅŸimin yanı sıra yük aracı ve ona eÅŸlik eden araç ya da araçlar arasında da iki yollu iletiÅŸim imkanları saÄŸlanır. . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları

ALTINCI BÖLÜM

Denetim, Tatbikatlar ve Yaptırımlar

Denetim

MADDE 36 –(1) Nükleer tesisler ile nükleer madde bulundurulan, kullanılan ve depolanan yerler bu Yönetmelik kapsamında Kurum denetimine tabidir.

(2) Denetimlerde Kurum tarafından onaylanan güncel fiziksel koruma programına uygun fiziksel koruma sisteminin kurulduÄŸu ve uygulandığı kontrol edilir.

(3) Denetimler gerekli tüm kayıtlar ve dokümantasyonun gözden geçirilmesini, deÄŸerlendirilmesini, gözetim, izleme ve tetkik faaliyetlerinin gerçekleÅŸtirilmesini, istendiÄŸinde fiili muayene ve ölçüm yapılmasını veya yaptırılmasını, tesis yönetimi ve personeliyle görüÅŸülmesini ve fiziksel koruma sistemi ile ilgili diÄŸer faaliyetleri kapsar.

(4) Kurum yapacağı denetimleri denetlenenlere önceden bildirmekle yükümlü deÄŸildir. Denetimler resmi tatil günleri de dahil olmak üzere haberli veya habersiz olarak herhangi bir zamanda yapılabilir.

(5) Kurum denetimler sonucunda fiziksel koruma uygulamalarında yetersizlikler tespit ettiÄŸinde bir süre belirleyerek düzeltici faaliyetlerin gerçekleÅŸtirilmesini talep eder ve bu taleplerin yerine getirilip getirilmediÄŸini takip eder. Gerekli düzeltici faaliyetler verilen süre içerisinde gerçekleÅŸtirilmezse Kurum yaptırım uygular.

(6) Nükleer tesis denetimleri Kurum tarafından hazırlanan bir denetim programına uygun olarak gerçekleÅŸtirilir. Kurum her takvim yılında en az bir kere olmak üzere denetim gerçekleÅŸtirir. Ardışık iki denetimin arası 14 aydan fazla olamaz.

Kurum denetçilerinin yetkileri

MADDE 37 – (1) Kurum denetçileri haberli veya habersiz olarak denetim yapmak, denetim için ilgili tesislere veya yerlere girmek, faaliyetleri yerinde denetlemek, gerekli gördükleri kiÅŸilerle görüÅŸmek, gerekli gördükleri hususlarda soruÅŸturma yapmak, idari ve teknik önlemler alınmasını talep etmek, her türlü belge ve kayıtları istemek, incelemek veya inceletmek, herhangi bir numuneyi almak, aldırmak, usulüne uygun olarak bertaraf etmek veya ettirmek, herhangi bir cihazı kullanarak ölçüm, muayene ve test yapmak veya yaptırmak, verilen yetki çerçevesinde görsel veya yazılı kayıt tutmak ve gerektiÄŸinde yerel mülki idare amirinden yardım istemek yetkisine sahiptir.

(2) Denetçiler olaÄŸanüstü bir durum tespit ettiklerinde yetkilendirilen kiÅŸiden doÄŸrudan önlem talep etme yetkisine sahiptir.

Denetlenenlerin yükümlülükleri

MADDE 38 – (1) Yetkilendirilen kiÅŸi, Kurum denetçilerinin görevlerini serbestçe, zamanında ve uygun ÅŸekilde yerine getirebilmeleri için gerekli tüm kolaylıkları saÄŸlamakla, gerekli tüm kayıt ve belgeleri sunmakla, gerekli tüm idari tedbirleri almakla, Kurum denetçileri tarafından kendilerinden talep edilen hususları yerine getirmekle, önlemleri zamanında ve eksiksiz olarak almakla ve gerekli düzeltici faaliyetleri gerçekleÅŸtirmekle yükümlüdür.

Ä°ç denetim

MADDE 39 –(1) Yetkilendirilen kiÅŸi, fiziksel koruma programı, prosedürler ve koruma görevlileri ile kolluk kuvvetlerinin olaylara zamanında karşılık verme yeteneklerinin tespiti amacıyla fiziksel koruma sistemini her altı ayda bir denetlemekle, her bir denetim için iç denetim raporu hazırlamakla ve bu raporları kayıt altında tutmakla yükümlüdür.

(2) Yetkilendirilen kiÅŸi, iç denetim sırasında tesisin fiziksel koruma sisteminde yetersizlikler bulunduÄŸu veya fiziksel koruma programında belirlenen önlemlerin uygulanmadığının tespit edilmesi durumunda derhal düzeltici faaliyetler gerçekleÅŸtirmekle yükümlüdür.

(3) Yetkilendirilen kiÅŸi, iç denetim raporları, gerçekleÅŸtirilen düzeltici faaliyetler ile alınan önlemlere iliÅŸkin raporları bir sonraki yılın ocak ayı içerisinde “Çok Gizli” gizlilik derecesi ile Kuruma sunmakla yükümlüdür.

Tatbikatlar

MADDE 40 –(1) Yetkilendirilen kiÅŸi, fiziksel koruma sisteminin güvenilirlik ve etkinliÄŸinin, uygulanacak prosedürlerin yeterliliÄŸinin ve koruma görevlileri ile kolluk kuvvetlerinin olaylara zamanında karşılık verme ve görev paylaşımlarının etkinliÄŸinin ölçülmesi amacıyla yılda en az bir defa tatbikat gerçekleÅŸtirmekle ve tatbikatlarla ilgili sonuç raporlarını “Çok Gizli” gizlilik derecesi ile Kuruma sunmakla yükümlüdür.

Yaptırımlar

MADDE 41 –(1) Kurum denetçileri tarafından tesisin fiziksel korunmasında uygunsuzluk tespit edildiÄŸi durumlarda Kurumun talep ettiÄŸi düzeltici faaliyetler verilen süre içerisinde gerçekleÅŸtirilmezse Kurum, tesisin iÅŸletme lisansını veya yetkilendirilen kiÅŸinin yetki belgesini geçici ya da sürekli olarak iptal edebilir ve tesiste bulunan nükleer maddelere geçici veya sürekli olarak el koyabilir.

YEDÄ°NCÄ° BÖLÜM

ÇeÅŸitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 42 –(1) 20/7/1979 tarihli ve 16702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Nükleer Maddelerin Fiziksel Korunma Önlemleri YönetmeliÄŸi yürürlükten kaldırılmıştır.

GeçiÅŸ dönemi

GEÇÄ°CÄ° MADDE 1 – (1) Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren dört ay içerisinde 9 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olarak TET belirlenir ve Kurum tarafından yetkilendirilen veya yetkilendirme için baÅŸvuran kiÅŸilere bildirilir.

(2) Yetkilendirilen kiÅŸiler TET kendilerine bildirildikten itibaren on iki ay içerisinde bu Yönetmelikte belirtilen tüm hususları içeren güncellenmiÅŸ fiziksel koruma programlarını “Çok Gizli” gizlilik derecesi ile Kurumun onayına sunmakla yükümlüdür.

Yürürlük

MADDE 43 –(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüÄŸe girer.

Yürütme

MADDE 44 –(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Kurum BaÅŸkanı yürütür.

Ek-1

TABLO: NÜKLEER MADDELERÄ°N SINIFLANDIRILMASI . MarblePort Türkiye'nin DoÄŸal Yapı TaÅŸları

 

Madde	Biçim	Nükleer Maddenin Sınıfı
		I	II	III
Plütonyuma	Işınlanmamış veya az ışınlanmışb	2 kg veya daha fazla	500 g dan fazla ve 2 kg dan az	15 g dan fazla ve 500 g veya daha az
Uranyum-235	Işınlanmamış veya az ışınlanmış b %20 veya daha fazla zenginleştirilmiş uranyum	5 kg veya daha fazla	1 kg dan fazla ve 5 kg dan az	15 g dan fazla ve 1 kg veya daha az
	Işınlanmamış veya az ışınlanmış b %10 veya daha fazla ve %20 den daha az zenginleştirilmiş uranyum	-	10 kg veya daha fazla	1 kg dan fazla ve 10 kg dan az
	Işınlanmamış veya az ışınlanmış b Doğal uranyumdan fazla %10 dan az zenginleştirilmiş uranyum	-	-	10 kg veya daha fazla
Uranyum-233	Işınlanmamış veya az ışınlanmış b	2 kg veya daha fazla	500 g dan fazla ve 2 kg dan az	15 g dan fazla ve 500 g veya daha az
Işınlanmış Yakıt			TüketilmiÅŸ veya doÄŸal uranyum, toryum veya düÅŸük zenginlikli yakıt (fisil içeriÄŸi %10’dan az)

 

^{a) Plütonyum-238 içeriÄŸi %80 veya daha az olan plütonyum.}

^{b) Reaktörde ışınlanmamış nükleer maddeler ile reaktörde ışınlanmış ancak zırhlama olmaksızın bir metre uzaklıkta 1 Gy/saat (100 rad/saat) deÄŸerine eÅŸit veya daha az radyasyon doz hızına sahip maddeler.}

^{Not: Bu Tablo bu Yönetmelikten bağımsız olarak yorumlanamaz.}