OTOMOBÄ°LDE YAKIT NASIL TÃœKETÄ°LÄ°YOR

ALPAY SEVÄ°M  
Sayı: 799/ Tarih : 29-03-2010
Benzinin 3,80, motorinin 3,10 TL'ye yaklaÅŸtığı Türkiye, dünyanın en pahalı akaryakıtını tüketirken; sürücüler de mecburen tasarrufa yöneliyor. Peki, bir yerden bir yere giderken 100 TL'lik akaryakıtın ne kadarı nereye harcanıyor?    
 Haberimize baÅŸlar baÅŸlamaz bir soru: Bir otomobilde yakıttan elde edilen enerjinin ne kadarı o otomobili ilerletmek, klima, farlar ve müzik sistemi gibi ekipmanları çalıştırmak için kullanılır? Cevabınızı bilmiyoruz ama bizim vereceÄŸimiz cevaba ÅŸaşıracağınız kesin: Sadece yüzde 15'iÂ… Peki, geri kalan enerji nerede kayboluyor? Motorda, yoÄŸun trafikte, rölantide ya da trafik ışıklarında... Bakın, 100 liralık benzini nerelere harcıyoruz (rakamlar, ortalamadır):

Motorda kaybolan (62,4 lira):

Motor, kimyasal enerjiyi mekaniğe çevirirken ısınma, sürtünme, egzoz, yanmayan yakıt ve diğer kayıplarla enerjisinin yüzde 62,4'ünü kaybeder. Değişken geometri, turbo besleme, direkt püskürtme gibi teknolojiler verimliliği artırır, kaybı azaltır. Dizel araçlar benzinli araçlara oranla yüzde 30-35 daha verimlidir ve yeni teknolojiler dizel araçların cazibesini daha da artırıyor.

Rölantide çalışırken kaybolan (17,2 lira):

Trafik ışıkları, sıkışık trafik gibi durumlarda boşa çalışan motor, yakıt harcar; ancak bunun kullanıcıya hiçbir yararı yoktur. Otomobil ışıklarda veya trafikte beklerken ‘start-stop' gibi motoru durduran, gaza basıldığında da hızla çalıştıran sistemler bu enerjiyi geri kazanmaya çalışır.

Aktarma organlarında kaybolan (5,6 lira):

Yakıttan elde edilen enerjinin yüzde 5,6'sı şanzıman gibi aktarma organlarında kaybolur. Otomatikleştirilmiş manuel şanzımanlar ve CVT gibi kademesiz şanzıman sistemleri, bu kayıpları azaltmaya çalışır.

Aksesuarları çalıştırmak için (2,2 lira):

Klima, hidrolik direksiyon, cam silecekleri, farlar ve müzik sistemi enerjisini motordan alır. Yakıt ekonomisi gelişmelerinde yüzde 1 kadar enerji, bu sistemlerin daha tasarruflu kullanılmasıyla ve daha verimli hidrolik pompalarının geliştirilmesiyle sağlanır.

Hava direncini kırmak için (2,6 lira):

Otomobiller rüzgârı yarıp geçebilmek için enerji harcar. Harcanan enerji, hız arttıkça yükselir. Enerji tüketimi aracın şekliyle de doğrudan ilişkilidir. Havayı pürüzsüz biçimde yaran otomobiller sürtünme değerini yüzde 30'a kadar düşürürler.

Hareket ettirmek için (5,8 lira):

Duran bir aracı hareket ettirmek ve belirli bir hıza ulaştırmak için enerji harcanır. Gerekli enerji, aracın ağırlığı ile doğrudan ilişkilidir. Araç ağırlığını azaltmak için daha hafif malzemeler ve yeni teknolojiler kullanılır. Kullanıcı, frene her bastığında, durgunluğu aşmak için kullanılan enerji miktarını artırmış olur. Yani freni ne kadar çok kullanırsanız enerji tüketimini de o kadar artırmış olursunuz.

Sürtünme direncini kırmak için (4,2 lira):

LastiÄŸi ileri götürmek için gereken kuvvettir. LastiÄŸin üzerine binen yük ile doÄŸrudan iliÅŸkilidir. Yeni teknolojilerle geliÅŸtirilen yüzey desenleri sayesinde, sürtünmesi azaltılmış lastik hamurlarıyla sürtünme direnci azaltılır. Aile araçlarında sürtünme direncinde saÄŸlanan yüzde 6'lık iyileÅŸme, yakıt tüketimini yüzde 1 azaltır.  
Kaynak:AKSÄ°YON