ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ (18-33 MADDELER)

18. ÖLÇME SÄ°STEMÄ°

18.1. AG seviyesinden baÄŸlantısı öngörülen üretim tesisinin tüketim tesisi ile aynı yerde bulunması halinde iki ölçme sistemi tesis edilecektir. Bu ölçme sistemlerinden biri tesis ile dağıtım sistemi arasındaki enerji alış-veriÅŸini ölçecek biçimde çift yönlü ölçüm yapabilen saatlik, diÄŸeri ise üretim tesisinde üretilen enerjiyi ölçecek biçimde tesis edilir.

18.2. AG seviyesinden baÄŸlantısı öngörülen üretim tesisinin tüketim tesisiyle aynı yerde olmaması halinde ölçme sistemi, üretim tesisi ile dağıtım sistemi arasındaki enerji alış-veriÅŸini ölçecek biçimde tesis edilir.

18.3. YG seviyesinden baÄŸlantısı öngörülen üretim tesislerinde ilgili mevzuat uyarınca iÅŸlem tesis edilecektir.

18.4. Sayaçlar dağıtım ÅŸirketinin eriÅŸebileceÄŸi yerlere tesis edilir.

18.5. Sayaç yerleri 18.1, 18.2, 18.3 ve 18.4’e uygun olarak belirlenerek projesine iÅŸlenir.

18.6. Gerek duyması halinde dağıtım ÅŸirketi sayaç yerini nihai olarak belirler ve ölçme sistemi buna uygun biçimde tesis edilir.

18.7. Üretim tesisinin kabulü aÅŸamasında, ölçü sistemi dağıtım ÅŸirketinin yetkilisi tarafından kontrol edilerek mühürlenir ve kayıt altına alınır.

18.8. Tesis edilen sayaçlar, ölçme ve haberleÅŸme izleme sisteminin bir parçası olabilir.

19. SÄ°STEME BAÄžLANTI ONAYI VE DEVREYE ALMA ÅžARTLARI

19.1. Üretim tesisinin kabulü YönetmeliÄŸin 12 nci maddesinde belirtilen ÅŸartlar dâhilinde 7/5/ 1995 tarihli ve 22280 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Elektrik Tesisleri Kabul YönetmeliÄŸine uygun olarak yapılır.

19.2. Üretim tesisi ÅŸebeke ile paralele girdiÄŸinde meydana getirdiÄŸi gerilim dalgalanması %3,3’ü aÅŸmamalı ve EK-1.4’te verilen fliker deÄŸerlerinin aşılmasına yol açacak fliker etkisi oluÅŸturmamalıdır.

19.3. 500 kW’a kadar senkron jeneratörler için paralele girme senkronlama cihazı ile yapılacaktır. Senkronlama cihazının gerilim toleransı ΔU±%10Un, frekans toleransı Δf ± 0,5 Hz, faz açısı toleransı Δφ ± 10 deÄŸerlerinde olmalıdır. 500 kW’dan büyük ünitelerin dağıtım barası veya dağıtım sistemi ile senkronize olması için gerekli ÅŸartlar baÄŸlantı anlaÅŸmasında düzenlenir.

19.4. Kendinden uyartımlı asenkron jeneratörler için senkron jeneratörlerin devreye alınma ÅŸartları geçerlidir. Åžebekeden uyartımlı asenkron jeneratörler, senkron devir sayısının %95 - %105 aralığında devreye girmelidir.

19.5. Åžebeke ile paralele girmeden önce temel gerilimi kendisi üreten evirici esaslı baÄŸlantı sistemleri için senkron jeneratörlerin devreye alınma ÅŸartları geçerlidir.

20. Ä°ÅžLETME

20.1. Üretim tesisinin koruma, baÄŸlantı ve diÄŸer kısımları üretim tesisinin iÅŸletmecisi tarafından periyodik (teçhizatın özelliÄŸine göre aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık) olarak kontrol edilmeli ve tutanak altına alınmalıdır. Dağıtım ÅŸirketi tarafından yapılacak kontrollerde dikkate alınmak üzere, söz konusu tutanaklara tarih sırası verilmesi ve bu sıraya göre tutanakların dağıtım ÅŸirketine iletilmesi zorunludur. Tutanakların bir nüshası da iÅŸletme sahibinde kalacaktır.

20.2. Dağıtım ÅŸirketi istediÄŸi zaman santralın baÄŸlantı ekipmanı, koruma düzenekleri ve diÄŸer kısımlarının kontrolünü talep edebilir. Dağıtım ÅŸirketi ÅŸebekede kısa devre akımının artması gibi önemli deÄŸiÅŸiklikler yapması halinde veya mevcut paralel iÅŸletimle ilgili etkiler konusunda üretim tesisi sahibine önceden bilgi verecektir.

20.3. Üretim tesisi, can ve mal emniyetinin saÄŸlanması için, kısa devre arızası veya dağıtım sisteminin enerjisiz kalması durumunda baÄŸlantı noktası itibarıyla dağıtım sisteminden izole hale gelmeli ve ÅŸebekeye enerji vermemelidir. Dağıtım ÅŸebekesinin bir bölümünü içerecek ÅŸekilde adalanmaya müsaade edilmez. Bu durumda baÄŸlantı noktası itibari ile ÅŸebekeden izole hale gelen üretim tesisi, baÄŸlantı noktasının kullanıcı tarafında kalan bölümlerini ÅŸebekeden bağımsız olarak besleyebilir.

20.4. Üretim tesisi sahibi ÅŸebeke iÅŸletmeciliÄŸi açısından zorunlu hallerde üretim tesisinin baÄŸlantısını ÅŸebekeden ayırmakla yükümlüdür. Bu gibi hallerde dağıtım ÅŸirketi de üretim tesisini her zaman eriÅŸime açık olan ayırma düzeni veya varsa uzaktan kontrol sistemi ile ÅŸebekeden ayırabilir. Üretim tesisi anlaÅŸma gücünün üzerinde çalıştırılamaz. Üretim tesisinin, anlaÅŸma gücünün üzerinde çalıştığı tespit edilirse dağıtım ÅŸirketi aynı yetkiyi kullanır.

20.5. 20.3 ve/veya 20.4 hükümlerine göre ÅŸebekeden ayrılan üretim tesisi, ÅŸebekeden ayrılmasına sebep olan zorunlu hallerin makul sürede giderilmesinden itibaren dağıtım ÅŸirketince en kısa sürede yapılacak bildirim üzerine tekrar devreye alınır.

20.6. Dağıtım ÅŸirketi gerekçelerini bildirmek kaydıyla, baÄŸlantı noktasındaki dağıtım sisteminin durumuna göre iÅŸletme koÅŸulları dışına çıkılmaması ve üretim tesisinin fliker etkisinin azaltılması için ilave koruma tedbirlerinin alınmasını isteyebilir. Aksi takdirde bu TebliÄŸ’in 32.5 maddesindeki yaptırımlar uygulanır.

20.7. Üretim tesisi sahibi; tesis kurulu gücün artırılması, azaltılması, koruma düzeninin deÄŸiÅŸtirilmesi, kompanzasyon deÄŸiÅŸikliÄŸi veya baÅŸka deÄŸiÅŸiklikler yapmak isterse dağıtım ÅŸirketine önceden baÅŸvurarak Yönetmelik ve bu TebliÄŸ’de öngörülen usullere göre izin alacaktır.

20.8. 20.7 hükmü kapsamında tesiste kurulu güç artışı yapılması halinde imzalanan baÄŸlantı anlaÅŸması tadil edilir ve tesis sahibinden yeniden baÄŸlantı bedeli tahsil edilir. Ancak güneÅŸ enerjisine dayalı üretim tesisleri bakımından kurulu güç artışı bir yıl içinde 5 kW’ı aÅŸmamış ise bedel tahsil edilmez.

21. TEKNÄ°K SORUMLULUK

21.1. Dağıtım sistemine AG ve YG seviyesinden baÄŸlanacak üretim tesislerinin yapımı, iÅŸletmeye alınması, iÅŸletilmesi ve iÅŸ güvenliÄŸi sorumluluÄŸu üretim yapan gerçek veya tüzel kiÅŸiye aittir. Gerçek veya tüzel kiÅŸi bu kapsamda;

21.1.1. AG seviyesinden yapılacak baÄŸlantılar için, üretim tesisinin geçici kabulü yapılıncaya kadar,

21.1.2. YG seviyesinden yapılacak baÄŸlantılar için, üretim tesisinin projelendirilmesi aÅŸamasından baÅŸlamak üzere iÅŸletme süresince,

ilgili teknik mevzuata göre görev yapacak yetkili iÅŸletme sorumlusu istihdam etmek ve/veya bu konuda gerekli hizmetleri almakla yükümlüdür.

21.2. Ä°ÅŸletme sorumlusu, üretim tesisi ve mütemmim cüzlerinin ilgili mevzuat ve ilgili teknik mevzuata uygun olarak teçhiz edilmesi ve iÅŸletilmesinden ve söz konusu mevzuatlara aykırılıklardan kaynaklanacak zararlardan iÅŸletme sahibi ile beraber müteselsilen sorumludur.

22. ENERJÄ°NÄ°N TÜKETÄ°MÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ESASLAR

22.1. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında elektrik enerjisi üretim tesisi kuracak kiÅŸilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için üretim yapmaları esastır.

22.2. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında elektrik enerjisi üretim tesisi kuracak kiÅŸilerden;

22.2.1. Kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kiÅŸilerin tükettikleri kadar enerjiyi eÅŸzamanlı üretmeleri esastır. Kojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ancak üretim yapan kiÅŸi tarafından tüketilmeyen/tüketilemeyen enerji miktarı için destek ödemesi veya baÅŸka ad altında bir ödeme yapılmaz.

22.2.1.1. Kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kiÅŸiler kojenerasyon tesisinde üretip, üretim tesisi ile aynı yerde bulunan tüketim tesisinde tüketemedikleri enerji miktarını uhdelerindeki, üretim tesisi ile aynı yerde bulunmayan tüketim tesisinde ya da tesislerinde tüketebilirler. Bu durumda dahi tüketimleri kadar enerjiyi eÅŸzamanlı üreterek sisteme vermeleri esastır. Bu durumdaki kiÅŸiler üretim tesisi ile aynı yerde bulunmayan ancak uhdelerindeki tüketim tesislerinde tükettikleri enerji miktarı için ayrıca dağıtım sistem kullanım bedeli de öderler.

22.2.2. Mikro kojenerasyon tesisi kuran gerçek kiÅŸilerin tükettikleri kadar enerjiyi eÅŸzamanlı üretmeleri esastır. Mikro kojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ancak üretim yapan gerçek kiÅŸi tarafından tüketilmeyen/tüketilemeyen enerji miktarı için destek ödemesi veya baÅŸka ad altında bir ödeme yapılmaz. Ancak ilgili mevzuat uyarınca gerekli yaptırımlar ve/veya bedeller uygulanabilir/tahakkuk ettirilebilir.

22.2.3. Mikro kojenerasyon tesisi kuran tüzel kiÅŸilerin tükettikleri kadar enerjiyi eÅŸzamanlı üretmeleri esastır. Mikro kojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ancak üretim yapan tüzel kiÅŸi tarafından tüketilmeyen/tüketilemeyen enerjinin birim kWh miktarı için YEK Kanununa ekli Cetvel I’de belirlenen en düÅŸük teÅŸvik bedeli karşılığı destek ödemesi yapılır.

22.2.4. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kuran kiÅŸilerin tükettikleri kadar enerjiyi eÅŸzamanlı üretmeleri esastır. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilen ancak üretim yapan kiÅŸiler tarafından tüketilmeyen/tüketilemeyen enerjinin birim kWh miktarı için YEK Kanununa ekli Cetvel I’de kaynak bazında belirlenen teÅŸvik bedeli karşılığı destek ödemesi yapılır.

22.2.4.1. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kuran gerçek ve tüzel kiÅŸiler yenilenebilir enerji kaynağına dayalı üretim tesisi ile aynı yerde bulunan tüketim tesisinde tüketemedikleri enerji miktarını uhdelerindeki, üretim tesisi ile aynı yerde bulunmayan tüketim tesisinde ya da tesislerinde tüketebilirler. Bu durumda dahi tüketimleri kadar enerjiyi eÅŸzamanlı üreterek sisteme vermeleri esastır. Bu durumdaki kiÅŸiler üretim tesisi ile aynı yerde bulunmayan ancak uhdelerindeki tüketim tesislerinde tükettikleri enerji miktarı için ayrıca dağıtım sistem kullanım bedeli de öderler.

23. ÜRETÄ°LEN ENERJÄ°NÄ°N TESPÄ°T EDÄ°LMESÄ°

23.1. Dağıtım ÅŸirketi Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamındaki üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilen elektrik enerjisini;

23.1.1. Üretim tesisinin tüketim tesisi ile aynı yerde bulunması halinde üretim tesisinin dağıtım sistemi ile baÄŸlantı noktasında YönetmeliÄŸin 18.1 hükmüne göre tesis edilen çift yönlü ölçüm yapabilen saatlik sayaç verileriyle belirlenir. Ayrıca bu verilerin sıhhati üretim tesisinin üretimini ölçmek amacıyla YönetmeliÄŸin 18.3 hükmüne göre tesis edilen sayaçtan elde edilen günlük bazdaki verilerle kontrol edilir.

23.1.2. Üretim tesisinin tüketim tesisi ile aynı yerde bulunmaması halinde üretim tesisinin dağıtım sistemi ile baÄŸlantı noktasında YönetmeliÄŸin 18.2 hükmüne göre tesis edilen sayaç verilerine göre belirler.

24. Ä°HTÄ°YAÇ FAZLASI ENERJÄ° MÄ°KTARININ TESPÄ°T EDÄ°LMESÄ°

24.1. Dağıtım ÅŸirketi Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamındaki üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi miktarını;

24.1.1. Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde bulunması halinde üretim tesisinin dağıtım sistemi ile baÄŸlantı noktasında YönetmeliÄŸin 18.1 hükmüne göre tesis edilen çift yönlü ölçüm yapabilen saatlik sayaç verilerine göre belirleyecektir. Belirleme yapılırken üretim tesisinin üretimini ölçmek amacıyla YönetmeliÄŸin 18.3 hükmüne göre tesis edilen sayaç verileri de dikkate alınır. Bu iÅŸlem sırasında günlük toplam veriÅŸ ve günlük toplam çekiÅŸ miktarları karşılaÅŸtırılır ve günlük miktarların mahsuplaÅŸtırması yapılır. VeriÅŸ miktarının fazla olması halinde söz konusu fazla veriÅŸ miktarı günlük ve aylık ihtiyaç fazlası enerji miktarı olarak kaydedilir. ÇekiÅŸ miktarının fazla olması halinde ilgili mevzuat hükümleri uyarınca iÅŸlem tesis edilir. Tüketim tesisinin tüketimi üç zamanlı olarak hesaplanan tüketiciler için günlük üretim ve tüketim deÄŸerlerinin mahsuplaÅŸtırılması günlük toplam yerine üç zaman esası üzerinden yapılır. Tüketim tesisinin tüketimi üç zamanlı olarak hesaplanan üreticiler için günlük üretim ve tüketim deÄŸerlerinin mahsuplaÅŸtırılması günlük toplam deÄŸerleri yerine üç zaman esası üzerinden yapılır.

24.1.2. Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde bulunması ve ayrıca üretim tesisini uhdesinde bulunduran kiÅŸinin uhdesinde üretim tesisi ile aynı yerde bulunmayan tüketim tesisi ya da tesisleri bulunması halinde ise 22.2 hükmüne göre belirlenecek günlük fazla veriÅŸ miktarı ile tüketim tesisinin günlük çekiÅŸ miktarları ya da tesislerinin günlük çekiÅŸ miktarlarıyla karşılaÅŸtırılarak belirleme yapılır. 22.2 hükmüne göre bulunan günlük veriÅŸ miktarı ile üretim tesisini uhdesinde bulunduran kiÅŸinin uhdesindeki tüketim tesisi ya da tesislerinin günlük toplam çekiÅŸ miktarları karşılaÅŸtırılır ve veriÅŸ miktarının fazla olması halinde söz konusu fazla veriÅŸ miktarı günlük ve aylık ihtiyaç fazlası enerji miktarları olarak not edilir. ÇekiÅŸ miktarının fazla olması halinde ilgili mevzuat hükümleri uyarınca iÅŸlem tesis edilecektir. Tüketim tesisinin tüketimi üç zamanlı olarak hesaplanan üreticiler için günlük üretim ve tüketim deÄŸerlerinin mahsuplaÅŸtırılması günlük toplam deÄŸerleri yerine üç zaman esası üzerinden yapılır.

24.1.3. Aynı kiÅŸinin uhdesindeki, üretim tesisi ile aynı yerde olmayan tüketim tesislerinin çekiÅŸ miktarları için hesaplanacak dağıtım sistem kullanım bedeli hesabı 22.2’de açıklanan iÅŸlemlerden ayrıca yapılır.

24.1.4. Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde bulunmaması halinde üretim tesisinin dağıtım sistemi ile baÄŸlantı noktasında YönetmeliÄŸin 18.2 hükmüne göre tesis edilen saatlik sayaç verileri ile tüketim tesisinin tüketimini ölçmek amacıyla tesis edilmiÅŸ saatlik veri saÄŸlayan sayaç verileri karşılaÅŸtırılarak günlük bazda belirleme yapılır. Tüketim tesisinin tüketimini ölçmek amacıyla tesis edilmiÅŸ sayacın saatlik veri saÄŸlayamaması halinde DUY hükümleri uyarınca onaylanan profil uygulaması yapılarak elde edilen saatlik tüketim verileri kullanılacaktır. Her iki durumda da ihtiyaç fazlası enerjinin tespitinde günlük toplam veriÅŸ ve günlük toplam çekiÅŸ miktarları dikkate alınacaktır.

24.1.5. Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde bulunmaması halinde üretim tesisini uhdesinde bulunduran kiÅŸinin uhdesindeki birden fazla tüketim tesisinin tüketim verileri saatlik bazda toplanarak üretim verileri ile 22.2.1 ve 22.2.4 hükümlerine uygun karşılaÅŸtırma yapılacaktır. Bu durumda dahi ihtiyaç fazlası enerji miktarının tespitinde günlük toplam veriÅŸ ve çekiÅŸ miktarları esas alınacaktır.

24.2. 23.1 hükmünde dağıtım ÅŸirketi için tanımlanan iÅŸ ve iÅŸlemler bir OSB dağıtım lisansı sahibi OSB tarafından kendi bölgesinde kurulu üretim tesisi/tesisleri ve tüketim tesisi/tesisleri için aynen yapılır ve bulunacak günlük ve aylık ihtiyaç fazlası enerji miktarı bu enerjiyi satın almakla yükümlü dağıtım ÅŸirketine bildirilir.

24.3. OSB dağıtım ÅŸebekesi içinde kurulacak üretim tesislerinden sisteme verilen enerji sadece OSB dağıtım ÅŸebekesine baÄŸlı tüketim tesisinde/tesislerinde tüketilebilir. Buna göre;

24.3.1. OSB dağıtım lisansı sahibi OSB ÅŸebekesine baÄŸlı bir üretim tesisinde üretilerek sisteme enerji verilebilmesi için OSB dağıtım ÅŸebekesine baÄŸlı en az bir tüketim tesisi bulunması zorunludur.

24.3.2. OSB dağıtım lisansı sahibi OSB, lisansı kapsamındaki ÅŸebekeye baÄŸlı bir üretim tesisinde üretilerek sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerji miktarını 24.1 hükümlerine göre belirler ve 24.2 hükümlerine göre iliÅŸik olduÄŸu dağıtım ÅŸirketine bildirir. Dağıtım ÅŸirketi kendisine bildirilen ihtiyaç fazlası enerji miktarını ihtiyaç fazlası enerji miktarı olarak not eder.

24.4. Dağıtım ÅŸirketi, 24.1, 24.2, 24.3 hükümlerine göre belirlediÄŸi ihtiyaç fazlası enerji miktarlarından yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi sahibi üreticiler için belirlenen miktarları PMUM’a takip eden ayın 4’üne kadar kaynak bazında, saatlik bazda günlük ve aylık toplam ÅŸeklinde ayrı ayrı bildirir.

24.5. Özel trafolu müÅŸteri konumunda olup tüketime esas ölçü sistemi AG tarafında olan kullanıcılarda trafo kaybı ilgili mevzuata göre üretim ve tüketim için ayrı ayrı dikkate alınır.

24.6. OSB dağıtım ÅŸebekesi dışında kurulacak üretim tesislerinden sisteme verilen enerji OSB dağıtım ÅŸebekesine baÄŸlı tüketim tesisinde/tesislerinde de tüketilebilir. Bu durumda OSB dağıtım lisansı sahibi OSB her ayın ilgili tarihinde tüketim deÄŸerlerini günlük bazda iliÅŸik olduÄŸu dağıtım ÅŸirketine bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüÄŸün ihlali halinde tüketim deÄŸeri sıfır kabul edilir ve ortaya çıkacak zararlar OSB dağıtım lisansı sahibi OSB tarafından tazmin edilir.

25. Ä°HTÄ°YAÇ FAZLASI ENERJÄ° MÄ°KTARININ DEÄžERLENDÄ°RÄ°LMESÄ°

25.1. 25.1. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi 24.1, 24.2, 24.3 hükümlerine göre belirlenen ihtiyaç fazlası enerji miktarını üretim tesisinin iÅŸletmeye girdiÄŸi tarihten itibaren 10 yıl süreyle satın almakla yükümlüdür.

25.2. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi satın almakla yükümlü olduÄŸu ihtiyaç fazlası enerji miktarından;

25.2.1. Tüzel kiÅŸilerce mikro kojenerasyon tesislerinde üretilerek sisteme verilmiÅŸ olan kısmını perakende satış tarifesi kapsamında elektrik tedarik ettiÄŸi müÅŸterilerine sattığı elektrik içinde deÄŸerlendirir.

25.2.2. Gerçek ya da tüzel kiÅŸilerce yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak kurulan üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilmiÅŸ olan kısmını ise kendisi üreterek sisteme vermiÅŸ kabul edilir. Bu miktar enerji YEKDEM kapsamında iÅŸleme alınır.

25.3. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında üretim yapan/yapacak üreticiler kendi ürettikleri/üretecekleri enerjinin kendi uhdelerindeki tesislerde tüketilmeyen/tüketilemeyen kısmı için ikili anlaÅŸma yapamazlar.

25.4. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında gerçek kiÅŸilerce kurulan mikro kojenerasyon tesisleri ile gerçek ya da tüzel kiÅŸilerce kurulan kojenerasyon tesislerinin iÅŸletilmesi esnasında, sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerji, ilgili mevzuat uyarınca YEKDEM kapsamında deÄŸerlendirilir. Ancak bu enerji miktarı için PMUM ve perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi tarafından ödeme yapılmaz.

25.5. Bir tüketim tesisi için farklı yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı birden çok üretim tesisinin kurulması halinde sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerjinin hangi üretim tesisinden verildiÄŸinin tespit edilememesi durumunda söz konusu miktar için YEK Kanununa ekli Cetvel I’de öngörülen en düÅŸük destek bedeli ödemeye esas alınır.

25.6. Bir tüketim tesisi için yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı bir veya daha fazla üretim tesisi ile bir mikro kojenerasyon tesisinin birlikte kurulması halinde ve bu tesisleri uhdesinde bulunduran kiÅŸinin tüzel kiÅŸi olması halinde, sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerjinin hangi üretim tesisinden verildiÄŸinin tespit edilememesi durumunda söz konusu miktar için YEK Kanununa ekli Cetvel I’de öngörülen en düÅŸük destek bedeli ödemeye esas alınır.

25.7. Bir tüketim tesisi için kojenerasyon tesisine ilaveten mikro kojenerasyon ve/veya yenilenebilir enerji kaynağına dayalı üretim tesisi ya da tesisleri kurulması halinde sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerjinin hangi üretim tesisinden verildiÄŸinin tespit edilememesi durumunda söz konusu miktar ilgili mevzuat uyarınca YEKDEM kapsamında deÄŸerlendirilir. Ancak bu enerji miktarı için PMUM ve perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi tarafından ödeme yapılmaz.

26. Ä°HTÄ°YAÇ FAZLASI ENERJÄ° MÄ°KTARININ SATIN ALINMASI

26.1. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi 25.2.1 hükümlerine göre satın aldığı ihtiyaç fazlası enerji miktarının birim kWh’ı için YEK Kanununa ekli Cetvel I’de belirlenen en düÅŸük teÅŸvik miktarını öder. Ödeme Türk Lirası üzerinden yapılır. Cetvel I’de belirlenen dövizin TL’ye çevrilmesinde enerjinin sisteme verildiÄŸi gündeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru kullanılır. Ödemenin yapılabilmesi için;

26.1.1. Dağıtım ÅŸirketi her bir üretici için belirlediÄŸi günlük ihtiyaç fazlası üretim miktarını YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde öngörülen en düÅŸük fiyatın o günkü TL karşılığı ile çarparak yapılacak ödemeyi belirler.

26.1.2. 26.1.1 hükmü kapsamında yapılan tespit tarihini izleyen altı gün içerisinde, dağıtım sistemine verilen ihtiyaç fazlası enerji miktarı ile enerji alımına esas birim fiyatı ilgili tüzel kiÅŸiye bildirir.

26.1.3. Ä°lgili tüzel kiÅŸi tarafından düzenlenen faturanın dağıtım ÅŸirketine TebliÄŸ tarihini izleyen on iÅŸgünü içerisinde, fatura bedelini ilgili tüzel kiÅŸinin bildireceÄŸi banka hesabına yatırır.

26.2. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi 25.2.2 hükümlerine göre satın almakla yükümlü olduÄŸu ihtiyaç fazlası enerji miktarının birim kWh’ı için YEK Kanununa ekli Cetvel I’de kaynak bazında belirlenen teÅŸvik miktarını öder. Ödeme Türk Lirası üzerinden yapılır. Cetvel I’de belirlenen dövizin TL’ye çevrilmesinde enerjinin sisteme verildiÄŸi gündeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru kullanılır. Ödemenin yapılabilmesi için;

26.2.1. Dağıtım ÅŸirketince her bir üretici için belirlenen günlük ihtiyaç fazlası üretim miktarı YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde kaynak bazında öngörülen fiyatın TL karşılığı ile çarpılarak yapılacak günlük ödeme miktarı belirlenir,

26.2.2. Dağıtım ÅŸirketince her bir üretici için belirlenen günlük ihtiyaç fazlası üretim miktarı ile YEK Kanununa ekli II sayılı Cetvelde öngörülen ve ilgili mevzuat uyarınca belirlenerek dağıtım ÅŸirketine bildirilmiÅŸ olan destek fiyatıyla çarpılarak yapılacak aksam destek bedeli belirlenir,

26.2.2.1. Bir tüketim tesisi için yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı birden fazla üretim tesisi kurulması halinde yerli ürün kullanım desteÄŸi, her bir üretim tesisinden sisteme verilen günlük ihtiyaç fazlası enerji için 26.2.2. hükümleri ayrı ayrı uygulanarak bulunur.

26.2.3. 26.2.1 ve/veya 26.2.2 hükümlerine göre bulunan bedeller toplanarak ilgili fatura dönemi için yapılacak toplam ödeme bulunur,

26.2.4. 26.2.3 hükmüne göre her bir üretici için bulunana bedeller kaynak bazında toplanarak kaynak bazında yapılacak ödeme belirlenir,

26.2.5. 26.2.4 hükmüne göre bulunan kaynak bazında belirlenmiÅŸ ödeme miktarları toplanarak ilgili fatura dönemi için PMUM’a bildirilecek lisanssız üreticilere ödenecek toplam bedel (LÜYTOB) belirlenir,

26.2.6. 26.2.5 uyarınca bulunan LÜYTOB miktarı PMUM’a piyasa yönetim sistemi üzerinden her ayın ilk altı günü içerisinde bildirilir,

26.2.7. PMUM tarafından kendisine yapılan ödeme ilgili üreticilere 26.2.3 hükümlerine göre belirlenen miktarda ödenir.

26.3. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi, 26.2.5 hükmüne göre PMUM’a bildirdiÄŸi bedelin kendisine eksik ödenmesi halinde 26.2.7 kapsamındaki ödemeleri her bir kiÅŸi için aynı oranda eksik yapar. PMUM’un önceki fatura dönemlerinden kalan eksik ödemesini ilgili fatura döneminde fazla ödeme ÅŸeklinde yapması halinde fazla kısım eksik ödeme yapılan üreticilere payları oranında ödenir.

26.4. Dağıtım ÅŸirketinin 26.3 hükmünde belirlenen istisna dışında, ödemede temerrüde düÅŸmesi halinde 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranı uygulanır.

27. Ä°TÄ°RAZLAR

27.1. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında üretim yapan gerçek ve tüzel kiÅŸiler, YönetmeliÄŸin 19 uncu, 20 nci, 22 nci ve 23 üncü maddeleri, bu TebliÄŸ’in 22, 23, 24 ve 25 inci maddelerinde dağıtım ÅŸirketi ve perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi tarafından yapılacağı belirlenen iÅŸ ve iÅŸlemlere, iÅŸlemin kendilerine bildirim tarihinden itibaren, iÅŸlem bildirilmese bile ödemenin yapıldığı ve/veya tüketim faturasının tebliÄŸ edildiÄŸi tarihten itibaren üç iÅŸgünü içerisinde itiraz edebilir.

27.2. Dağıtım ve perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi, itiraz tarihinden itibaren yedi gün içerisinde itiraza konu iÅŸlemi yeniden inceleyerek gerekmesi halinde düzeltir ve sonucu itiraz sahibine bildirir.

27.3. Ödemeye esas miktarların ve bedelin deÄŸiÅŸmesi halinde fark bir sonraki fatura döneminde düzeltilir.

28. TÜKETÄ°M BÄ°RLEÅžTÄ°RME

28.1. Aynı tarife grubundaki bir veya birden fazla gerçek ve/veya tüzel kiÅŸi, Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında üretim tesisi kurmak amacıyla, uhdesindeki/uhdelerindeki tesislerde tüketilen elektrik enerjisi için tüketimlerini birleÅŸtirebilir. Bir dağıtım bölgesinde kurulu tüketim tesisi ya da tesislerinin tüketimleri OSB dağıtım ÅŸebekesi içindeki bir tüketim tesisi ile birleÅŸtirilemez. Ancak OSB dağıtım ÅŸebekesi içinde ve dışında tüketimi olan bir gerçek ya da tüzel kiÅŸi üretim tesisini OSB dağıtım ÅŸebekesi dışında kurmak kaydıyla birden çok tüketim tesisinin tüketimlerini birleÅŸtirebilir. Tüketim birleÅŸtiren kiÅŸiler kojenerasyon tesisi ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi ya da tesisleri kuramaz. BirleÅŸtirilen tüketime yönelik Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında üretim tesisi ya da tesisleri kurulabilir. Bir gerçek ve/veya tüzel kiÅŸinin tüketim birleÅŸtirme talebinde tüketimlerinin aynı tarife grubunda olması hükmü aranmaz.

28.2. Tüketimi birleÅŸtirilecek tesislerin, üretim tesisinin kurulacağı dağıtım bölgesi içinde olması gerekir.

28.3. Tüketimlerini birleÅŸtiren gerçek ve/veya tüzel kiÅŸiler aynı yıl içinde uygulamadan ayrılamazlar. BaÅŸka bir kiÅŸinin tüketim birleÅŸtirenlere katılabilmesi ancak her yılın ilk gününden itibaren baÅŸlamak kaydıyla mümkündür. Bu durumda tüketimini mevcut bir tüketim birleÅŸtirme uygulamasına katmak isteyen kiÅŸilere iliÅŸkin baÅŸvurularının yetkili kiÅŸi tarafından yılbaşından en az iki ay önce, tüketimini mevcut bir tüketim birleÅŸtirme uygulamasından çıkarmak isteyenlere iliÅŸkin baÅŸvurunun ise yetkili kiÅŸi tarafından yılbaşından en az bir ay önce dağıtım ÅŸirketine ulaÅŸtırılması gerekir.

28.4. Tüketimini birleÅŸtiren gerçek ve/veya tüzel kiÅŸiler, Yönetmelik ve bu TebliÄŸ hükümlerinden yararlanmak amacıyla aralarından bir kiÅŸiyi vekâlet akdiyle tam ve sınırsız olarak yetkilendirir.

28.5. Tüketim birleÅŸtirme dağıtım ÅŸirketine yapılacak yazılı bir baÅŸvuru ile yapılır. Yazılı baÅŸvuru ekinde tüketimi birleÅŸtirilen tesislerin sahipleri, abonelik bilgileri, yıllık tüketim verileri dağıtım ÅŸirketine sunulur.

28.6. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ’in uygulanması amacıyla, tüketimini birleÅŸtiren gerçek ve/veya tüzel kiÅŸilerin tüketim tesislerinde tüketilen elektrik enerjisi aralarından yetkilendirecekleri kiÅŸinin elektrik enerjisi tüketimi sayılır.

28.7. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ’in uygulanması amacıyla, Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında kurulacak üretim tesisinde ya da tesislerinde üretilecek elektrik enerjisi tüketimlerini birleÅŸtiren kiÅŸilerin aralarında yetkilendirecekleri kiÅŸinin elektrik enerjisi üretimi sayılır.

28.8. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ hükümlerinin uygulanması amacıyla yapılacak iÅŸ ve iÅŸlemler, yetkilendirilen kiÅŸi nam ve hesabına yapılır. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi iÅŸ ve iÅŸlemlerinde yetkilendirilmiÅŸ kiÅŸiyi muhatap alır.

28.9. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ’in uygulanması sürecinde tüketimini birleÅŸtiren kiÅŸiler tüketimlerini birleÅŸtirmekten ve/veya üretimden kaynaklanan her türlü anlaÅŸmazlığı kendi aralarında çözer. Hiçbir anlaÅŸmazlık dağıtım ÅŸirketine ve/veya perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketine yöneltilemez.

28.10. Bu maddenin diÄŸer hükümlerinin uygulanmasında sorun oluÅŸtuÄŸunda dağıtım ÅŸirketi üretim tesisini sistemden ayırabilir.

29. LÄ°SANSSIZ ÜRETÄ°CÄ°LERE ÜRETÄ°M KAYNAK BELGESÄ° VERÄ°LMESÄ°

29.1. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapmak amacıyla dağıtım ÅŸirketi ile BaÄŸlantı ve Sistem Kullanım AnlaÅŸmalarını imzalayan ve dağıtım sistemine YG’den baÄŸlanan üreticilere, talep etmeleri halinde, önceki yıl içinde üreterek sisteme verdikleri toplam elektrik enerjisi miktarını gösteren, Yönetmelik EK-4’e uygun, bir yıl süreli Üretim Kaynak Belgesi, söz konusu miktarın emisyon ticareti kapsamındaki piyasalarda satışında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi için kullanılması amacıyla, dağıtım ÅŸirketince verilir.

29.2. Üretim kaynak belgesi için dağıtım ÅŸirketine yazılı baÅŸvuru yapılır. BaÅŸvuruda aÅŸağıdaki bilgi ve belgeler sunulur:

29.2.1. Lisanssız üretim baÄŸlantı ve sistem kulanım anlaÅŸmalarının tarih ve varsa sayıları,

29.2.2. Perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketince önceki yıl içinde Yönetmelik 18.1 hükmüne göre tesis edilen sayaçtan okunan üretim bilgilerine iliÅŸkin belgeler,

29.3. Dağıtım ÅŸirketi 29.1 hükümlerine uygun kiÅŸilerin yetkili temsilcilerince yapılmış baÅŸvuru üzerine Yönetmelik 18.1 hükümlerine uygun olarak tesis edilmiÅŸ sayaçtan okuduÄŸu verileri bir araya getirerek yıllık üretim rakamını belirler ve bu rakam için Yönetmelik EK-4’e uygun Üretim Kaynak Belgesini düzenleyerek baÅŸvuru tarihinden itibaren bir ay içinde baÅŸvuru sahibine teslime hazır eder. Üretim Kaynak Belgesini almaya hak kazananlar baÅŸvurunun 28 inci günü dağıtım ÅŸirketinin illerdeki ilan panolarında ve internet sitesinde ilan edilir ve baÅŸvuru sahibinin yetkili temsilcisine, baÅŸvuru üzerine, teslim edilir.

30. ÜRETÄ°M TESÄ°SLERÄ°NÄ°N Ä°ÅžLETMEYE GÄ°RMESÄ°

30.1. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ hükümlerine göre dağıtım sistemine baÄŸlanacak üretim tesislerinin geçici kabul iÅŸlemlerinin, baÄŸlantı anlaÅŸmasının imza tarihinden itibaren;

30.1.1. YG seviyesinden baÄŸlanacak hidroelektrik üretim tesislerinde üç yıl,

30.1.2. YG seviyesinden baÄŸlanacak hidroelektrik dışındaki üretim tesislerinde iki yıl,

30.1.3. AG seviyesinden baÄŸlanacak tüm üretim tesislerinde bir yıl,

içerisinde tamamlanması zorunludur. Bu sürelerin sonunda üretim tesisinin tamamlanmaması halinde baÄŸlantı ve sistem kullanım anlaÅŸmaları ile su kullanım hakkı izin belgeleri kendiliÄŸinden hükümsüz hale gelir.

31. BÄ°LGÄ°LERÄ°N TOPLANMASI

31.1. Dağıtım ÅŸirketleri, bölgelerinde bulunan Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında üretim baÅŸvurusunda bulunan, baÅŸvurusu olumlu sonuçlananlar ile olumsuz sonuçlananlar ve iÅŸletmeye girenlere iliÅŸkin kurulu güç, üretim miktarı, kaynak türü, gerilim seviyesi, üretim teknolojisi, il-ilçesi ve Kurumca belirlenecek diÄŸer kıstaslara uygun bildirimleri Kurumca belirlenecek formlarla her yılın AÄŸustos ayında Kuruma sunar.

32. YASAKLAR VE YAPTIRIMLAR

32.1. Dağıtım ÅŸirketleri, Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamındaki üretim tesisleri arasında ayrım yapamaz.

32.2. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamına giren üretim tesisleri 14/4/2009 tarihli ve 27200 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve UzlaÅŸtırma YönetmeliÄŸi kapsamında dengeleme birimi olamaz ve uygulamalara katılamazlar.

32.3. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamındaki üretim tesislerinde üretilen elektrik enerjisi ticarete konu edilemez, üretim tesisinin bulunduÄŸu dağıtım bölgesinin dışında tüketime sunulamaz.

32.4. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilerek dağıtım sistemine verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisinin perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi tarafından satın alınarak YEKDEM kapsamında satılması ile bu Yönetmelik kapsamında tüzel kiÅŸilerce kurulan mikro kojenerasyon tesislerinde üretilerek sisteme verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisinin perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketi tarafından satın alınarak perakende satış tarifesi yoluyla satılması 32.3 hükmünün istisnasıdır.

32.5. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ hükümlerine aykırı hareket eden gerçek veya tüzel kiÅŸi dağıtım ÅŸirketi tarafından yazılı olarak ihtar edilerek aykırılığın giderilmesi için kendisine 15 günden az olmamak kaydıyla makul bir süre verilir. Verilen süre zarfında da aykırılığın giderilmemesi durumunda, bu kiÅŸinin sisteme elektrik enerjisi vermesi, tüketim tesisinin sistemden enerji çekmesine engel olmayacak biçimde dağıtım ÅŸirketi tarafından engellenebilir.

33. DÄ°ÄžER HÜKÜMLER

33.1. Üretim yapmak isteyen gerçek ve tüzel kiÅŸiler, üretim tesisinin kurulması için gerekli olan her türlü izin, ruhsat, onay ve benzeri belgeyi almakla yükümlüdür.

33.2. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında dağıtım sistemine AG seviyesinden baÄŸlı üretim tesislerinden beslenen ve üretim tesisi ile aynı yerde olan tüketim tesisleri için emreamade kapasite bedeli tahakkuk ettirilmez.

33.3. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında dağıtım lisansı sahibi tüzel kiÅŸilerce bir sonraki yıl içinde tahsil edilebilecek baÅŸvuru bedeli her yıl 31 Aralık tarihine kadar Kurul tarafından belirlenir.

33.4. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında perakende satış lisansı sahibi dağıtım ÅŸirketlerinin fiilen üretim yapan kiÅŸiler için yürüttükleri iÅŸ ve iÅŸlemler karşılığında tahsil edebileceÄŸi yıllık iÅŸletim ücreti her yıl için önceki yılın 31 Aralık tarihine kadar Kurul kararıyla belirlenir. Üretim tesislerinin ilgili mevzuat gereÄŸi ödemekle yükümlü oldukları bedeller saklıdır.

33.5. Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamında kurulacak üretim tesislerinde kullanılacak YEK Kanununa ekli II sayılı Cetvelde adı geçen mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamdan her birinin, ithalat tarihi baz alınarak, en fazla önceki beÅŸ takvim yılında üretilmiÅŸ olması zorunludur.

33.6. 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan alanlarda 5346 sayılı YEK Kanunu’nun 6/A maddesi uyarınca kurulacak lisanssız elektrik üretim tesislerinin kurulmasında kamu yararı bulunup bulunmadığına Yönetmelik ve bu TebliÄŸ kapsamındaki yer tahsisine iliÅŸkin baÅŸvuru üzerine Orman ve Su Ä°ÅŸleri Bakanlığınca karar verilebilir.

33.7. Üretim tesisinin tüketim tesisi ile aynı yerde bulunması ve tüketim tesisinin, müÅŸterilerin ortak kullanımında bulunan hat veya müÅŸtemilatı ve/veya dağıtım tesislerine irtibatlı olması halinde, üretim tesisi sahibinin sistem kullanım ve baÄŸlantı anlaÅŸması talebi, AG seviyesinden baÄŸlanan binaların baÄŸlantı kabloları hariç, ortak kullanım haline gelecek olan dağıtım tesislerinin devralınmasından sonra karşılanır.

Ekleri için tıklayınız.